BİŞKEK, 27 Kasım 2018 /Kabar/. Almanya’nın Neuenhagen şehrinde, Alman tiyatro topluluğu tarafından dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov’un Cemile adlı eserinden uyarlanan Cemile oyunu gösterildi.
Kırgızistan’ın Almanya Büyükelçiliği’nden yapılan yazılı açıklamaya göre, Neuenhagen’de sahnelenen Cemile oyununu şehrin 400’den fazla sakini ziyaret etti.
Thomas Ryouman ve Tobias Morgenstern'in tiyatro prodüksiyonu, yabancı okuyucular arasında kalemin ustası için saygının canlı bir örneği haline geldi.
Büyük yazar Cengiz Aytmatov’un doğumunun 90.vyılına ithaf edilerek gösterilen oyuna Kırgızistan’ın Berlin Büyükelçisi Erines Otorbayev katıldı. Kültürel etkinlik için organizatörlere teşekkürde bulunan Otorbayev, Almanya’da, Aytmatov’un büyük edebi mirasını korumadaki rollerine dikkat çekti.
Etkinliğin gerçekleştiği Kültür Evi Müdürü Regina Zusmut, yaptığı konuşmada, büyük yazarın dünya edebiyatına yaptığı katkı ve çalışması hakkında konuştu.
Cemile, Cengiz Aytmatov'un yazdığı, 1958 yılında basılan bir kitap.
Kitabın içeriği şöyledir: Çok güzel bir kız olan Cemile; soylu, zengin bir aileye gelin olarak gider. Evlendikleri yıllarda II. Dünya Savaşı başlar ve her erkek gibi bu güzel kızın kocası da savaşa gider. Kocası savaştan çok uzun bir süre gelmediği için Cemile de arkasından, savaştan sakat olarak gelmiş Danyar adlı bir delikanlı ile savaş alanına gönüllü olarak erzak götürmeyi kabul eder. Cemile'nin kocası ailesine haber göndermek için mektup yazar. Yazar yazmasına ama mektupların sadece sonunda "karım Cemile'ye selam ederim" der. O günlerde hep Cemile'nin yanında olan Danyar, Cemile'nin günden güne ilgisini çeker. Göremediği, duyamadığı hatta yaşayıp yaşamadığını bile bilmediği kocasından çok daha fazla ilgi ve sıcaklık gösterir.
Cemile ile Danyar arasında bir aşk başlar. Haftalar geçer, aylar geçer. Yengesi Cemile ile Danyar'ın yakınlaştıklarını farkındadır. Bir gün Cemile ve Danyar'ın köyden kaçtıklarını görür. Arkalarından bağırır ama sesini duyuramaz. Cemile'nin eşi köye geri döner. Olaylara çok sinirlenir. Fazla üzülmez; yeniden evlenebileceğini düşünür. Yazar, okumak için köyden ayrılır. Çok güzel resim yapabilmektedir. Kendisini geliştirir ve ünlü bir ressam olur.
Cengiz Aytmatov
Kırgızistan’ın kuzeyindeki Talas bölgesinin Şeker köyünde 12 Aralık 1928’de dünyaya gelen Aytmatov, Kazakistan Cambul Veterinerlik Teknik Okulunda okudu.
Öğrenimine Bişkek'teki Tarım Enstitüsü ve Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü ile devam eden Aytmatov, yazarlık kariyerine Moskova'da başladı.
Pravda gazetesinde çalışan Aytmatov, 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliğine üye olarak kabul edildi.
Eserleri 150’nin üzerinde dile çevrilen yazar ve devlet adamı Aytmatov, 1963’te Lenin Ödülü’nü aldı, 1970’te kaleme aldığı "Selvi Boylu Al Yazmalım" romanı Türkiye’de beyaz perdeye uyarlandı.
Aytmatov’un eserleri arasında Zorlu Geçit (1956), Yüz Yüze (1957), Cemile (1958), İlk Öğretmenim (1962), Dağlar ve Steplerden Masallar (1963), Elveda Gülsarı (1966), Beyaz Gemi (1970), Selvi Boylum Al Yazmalım (1970), Fuji Dağı'nın Tepesi (1973), Gün Olur Asra Bedel (1980), Darağacı-Dişi Kurdun Rüyaları (1988) ile Rusya ve Kırgızistan’da pek çok ödül alan Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı bulunuyor.
Sovyetler Birliği’nin dağılması ve Kırgızistan’ın bağımsızlığına kavuşmasından sonra edebi çalışmalarının yanı sıra ülkesini Lüksemburg, Belçika ve Hollanda’da büyükelçi olarak temsil eden Aytmatov, AB, NATO, UNESCO ve Benelüks ülkelerinin Kırgız delegeliğini de üstlendi.
Aytmatov, 2008’de Rus televizyon kanalının belgesel çekimleri için gittiği Tataristan’ın başkenti Kazan’da ani böbrek rahatsızlığı geçirmiş, tedavi için götürüldüğü Almanya’da 10 Haziran’da 79 yaşında hayatını kaybetmişti.
Yazar Aytmatov, Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'teki Ata Beyit Ulusal Anıt Mezarlığı'nda babası Toleykul Aytmatov'un mezarı yanında toprağa verilmişti.
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), 2018'i Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'u "Anma Yılı" ilan etmişti.
