BİŞKEK, 22 Aralık 2017 /Kabar/. Başkent Bişkek’te İran’ın Kırgızistan Büyükelçiliği tarafından eski Fars bayramı Şeb-i Yelda (Yelda Gecesi – Yılın En Uzun Gecesi, genellikle 20 Aralığı 21 Aralığa bağlayan gece) kutlandı.
Alıkul Osmonov adını taşıyan Ulusal Kütüphane’de gerçekleştirilen etkinliğin organizatörleri İran islam Cumhuriyeti Dış Siyaset Dairesi’dir.
Etkinlikte konuşma yapan İranı’ın Bişkek Büyükelçisi Ali Mojtaba Ruzbehani, “Bu etkinlik Bişkek’te ikinci kez düzenleniyor. İran Dış Siyaset Dairesi, kütüphane yöneticiliğine, dostlarına, üniversite öğrencilerine, gazetecilere ve bu eski bayramı kutlamak üzere buraya gelen herkese teşekkür ediyor.” ifadesini kullandı.
Büyükelçiye göre, İranlıların ataları, böylesine şenlikli bir etkinlik düzenleyerek Yeni Yıl'ın gelişini her yılın başlangıcıyla kutladı. Bu gün aile üyeleri birlikte toplanır, yaşlılara saygı gösterir ve birbirlerine iyi bakmaya çalışır. Mojtaba, bu günde gençlerin yaşlılara kendilerine danışmak, deneyim alışverişinde bulunmak için geldikleri kabul edildiğini belirtti.
Şeb-i Yelda’nın sembolik bir anlama sahip olduğuna dikkat çeken İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Sacadpur, “Yelda sembolü, insanların birbirlerine ilettiği anlamlardan biridir. İranlılar doğada doğa yaratan ilahi bir güç görürler. Mevsimlerin değişimi ve Yeni Yıl'ın başlangıcı, Alah'in büyüklüğüne tanıklık eder.” diye konuştu.
Kırgızistan Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakan Yardımcısı Aynura Temirbayeva ve Ulusal Bilimler Akademisi Başkanı Marat Cumatayev, halklar arasında büyük bir manevi topluluk olduğunu belirterek, İran ve Kırgızistan arasındaki kapsamlı kültürel bağlar hakkında bilgi verdiler.
Bilginiz için: Yelda, en uzun gecedir.
İran'da yaklaşık 2000 yıldan fazla zamandır 20 Aralık'ı 21 Aralık'a bağlayan gece kutlanan ve günlerin kısalmasının son bulduğunun habercisi olan kutlamaların adıdır. Kökenlerini güneş tanrısı Mithra’nın doğumundan alan bu bayram, Romalıları dahi etkilemiştir.Romalıların Saturnalia ve Sol Invicta şenliklerinde Yelda gecesinden izler taşır. Bugün İranda bu geceyi karpuz yiyerek ve aile büyükleri çevresinde toplanıp sohbet ederek geçirmek kısmen de olsa süren bir gelenektir.
Yelda sözcüğü Süryani dilinden gelmekte ve "Velede" kökündendir.
Arap fetihlerinden önceki dönemlerde, İranlılar her ne kadar Zerdüştiliği devlet dini olarak kabul etmiş olsalar da Mithra kültü gibi batı İran kaynaklı bazı pagan kült unsurları halk arasında yaygınlık kazanmıştı. Romalıların İranlılardan devr aldıkları bu kutlamayı hıristiyanlık döneminde de sürdürmeyi amaçlamış oldukları düşünülür. İsa'nın doğumunun kutlandığı Noel gününün de her nasılsa üç gün farkla bu tarihe çok yakın bir tarihe rastlaması bu savı güçlendirmektedir.
