Çin ile Kazakistan arasında yerleşen ve denize erişimi olmayan küçük bir ülke, dünya çapında az paralel bir deney başlatıyor, yani tasarruf olarak büyük baş hayvana yatırım yapan bazı vatandaşların tercihlerini altına yöneltmek istiyor.
Yeni bir para birimi benimseyen ve serbestçe ticaretine izin veren ilk Sovyet sonrası cumhuriyetlerinden biri olan Kırgızistan merkez bankası, her vatandaşın altına sahi olmasını hayal ediyor.
Bloomberg'e konuşan Tolkunbek Abdygulov, merkez bankasının halka 140 kg altın satış yaptığını belirterek, "Altın uzun süre saklanabilir ve fiyat dalgalanmaları yaşansa da tasarruf değerini kaybetmez. Tasarruf olarak büyük baş hayvana yatırım yapan bazı vatandaşların tercihlerini altına yöneltmek istiyorum. Bu hayalimi gerçeğe dönüştürmek için çalışacağım" dedi.
Kırgızistan, muadillerinin 2016'daki alımları altı yılın en düşük seviyesine indirdikçe alım yaparak en büyük külçe sahipleri olan merkez bankaları arasındaki eğilimi kesti. Dünya Altın Konseyi'ne göre küresel kombine çubuk ve madeni paranın talebi düştü.
Ortaya çıkan dünya genelinde altın - sık sık karışıklık dönemlerinde nihai cennet olarak görülüyor - pek ekstra bir tanıtıma ihtiyaç duymuyor. Çin'den sonra dünyanın en büyük tüketicisi olan Hindistan, vatandaşlarını bankalarda özel altın yatırımı yapmaya teşvik ederek değerli metal ithalatını durdurmak için adımlar atıyor.
Geçen yıl Cumhurbaşbakanı Recep Tayyip Erdoğan, bankaların rezerv varlıklarının bir parçası olarak külçeler kullanabileceği Türkiye'de, yabancı para tasarruflarını lira ve altın değerine çevirmeye çağırdı.
Kırgızistan'ı benzersiz kılan şey, merkez bankasının güvenlik ve yatırım için altyapı sağlayarak dönüştürücüler kazanma çabasıdır. Merkez bankası, 1 ila 100 gram arasında değişen farklı boyutlarda çubuklar üretiyor.
Merkez bankası başkanı, planının gerçekçi olduğuna ve nüfusun 600 ton altının sahibi olacağı anlamına gelse de, ülkenin şu andaki yıllık üretiminin 30 katına denk geldiğine inanıyor. Abdıgulov, kişi başı 100 gram hedefinin karşılanabilmesi için zaman çizelgesini açıklamayı reddetti.
Kırgızistan, 1990'ların başında yaşanan ekonomik krizlerden son on yıldaki banka başarısızlığına kadar süren karışıklığa dayanırken, altın menkul kıymetlerden çok daha güvenli bir bahis olarak görüldüğünü söyledi merkez banka başkanı. Depolama için kullanılabilecek seçenekler, ticari borç verenlere veya merkez bankasına yönelik emanet kasaları içerir. Abdygulov'a göre bazıları evde altın tutmaya ya da muhtemelen yere gömülmeyi tercih eder.
Abdıgulov, "Kırgızistan'da altın alternatif bir yatırım aracıdır. Merkez Bankası altın için likidite sağlamıştır - biz sadece satmıyoruz, aynı zamanda ürettiğimiz ve sattığımız altın çubukları da geri alıyoruz." Ifadelerini kullandı. Abdygulov 2014 yılında merkez bankasının dizilerini ele geçirdiğinde, Kırgız siyasetçiler altınların kendi rezervlerinde payını arttırmaya karar verdiler, şimdi de 2 milyar dolarlık holdingin yaklaşık yüzde 10'unu külçe altında tutuyor. Londra merkezli World Gold Council'in derlediği son verilere göre, yıllar geçtikçe bu miktar 2.6 tonun üzerine çıktığında stok miktarı 2012'den bu yana yüzde 70'den fazla arttı ve 2016'da üçüncü çeyrek sonunda 4.5 ton olarak belirlendi.
Kırgızistan'ın yılda 20 ton civarında ürettiği bu merkez bankası, Abdygulov'a göre gerektiğinde yurtdışında satılabilen altın madenleri yerel para kazanmak için kullanıyor. Başkan, gelecekte daha fazla üretim beklediğini söyledi.
Japonya'daki Nagoya Üniversitesi'nden ve Kuzey Teksas Üniversitesi'nden yüksek lisans derecelerine sahip olan Abdygulov, altın meraklısı olabilir, ancak doları tamamen terk etmenin savunucusu değil. Tavsiyesi, "üçlü kural" temelinde - som, yabancı para ve altın arasındaki tasarrufların bölünmesine dayanıyor.
Metal perspektiflerine gelince, 2016'da beş yılda en çok canlanan ve 2017'de kazançlarını sürdürdükten sonra bile yüksek kalır.
Külçe bu yıl Donald Trump'ın ticaret ve göç politikalarının ABD'nin büyümesini raydan çıkarabileceği endişeleri ile Federal Reserve'nin borçlanma maliyetlerini düşürmek için yavaş olacağı yönündeki spekülasyonları artırdığı endişeleri ile bu yıl yüzde 7'den fazla bir artış kaydetti.
Abdıgulov, “Orta vadede altının fiyatı mevcut aralıkta kalacak. Anlamlı sapmalar olması mümkündür, ancak önemli hiçbir şey yoktur” dedi.