BİŞKEK, 29 Ağustos 2018 /Kabar/. BM Genel Sekreteri Guterres, "Myanmar'daki şartlar, Arakanlı Müslümanların topraklarına güvenli, gönüllü, onurlu ve sürdürülebilir bir şekilde dönmesi için yeterli değil." dedi.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BMGK'deki Myanmar toplantısında yaptığı konuşmada, "Myanmar'ın Arakan eyaletinde bir yıl önce başlayan büyük mülteci acil durumu, dünyanın en kötü insani ve insan hakları krizi halini aldı." dedi.
Geçen ay Arakanlı Müslümanların sığındığı Cox's Bazar'daki mülteci kamplarını ziyaret ettiğini anımsatan Guterres, "Burada dehşet verici zulüm ve acıların hikayesini dinledim. Bir baba oğlunun gözleri önünde nasıl vurularak öldürüldüğünü anlatırken yıkıldı. Annesini katledip, evini yakmışlar. Bir camiye sığınmış, askerler onu burada da bulup eziyet etmişler ve Kuran yakmışlar." diye konuştu.
BM'nin konu üzerinde bir yıldır çeşitli girişimlerde bulunduğunu, en son nisan ayında BM kuruluşları ile Myanmar hükümeti arasında Arakanlı Müslümanların topraklarına geri dönmesi için bir protokol imzalandığına işaret eden Guterres, "Myanmar'daki şartlar, Arakanlı Müslümanların topraklarına güvenli, gönüllü, onurlu ve sürdürülebilir bir şekilde dönmesi için yeterli değil. BMGK'yi, Myanmarlı yetkilileri, BM ile işbirliği yapmak, BM kurum ve ortaklarına bir an önce engelsiz ve verimli erişim sağlamak için yaptığım davete katılmaya çağırıyorum. Aynı zamanda bu insanlık dramını haberleştirirken tutuklanan gazetecilerin salıverilmesi için de baskı yapmaya devam etmeliyiz." çağrısında bulundu.
Arakan'da kalan Müslümanlara karşı ayrımcılığın devam ettiğini belirten Gutteres, şunları kaydetti:
"Müslümanların birçoğuna hayati önem arz eden insani yardımın ulaştırılması engelleniyor. 130 bin Arakanlı Müslüman hareket özgürlüklerinin ciddi oranda kısıtlandığı kamplarda kalıyor. Bu insanların uluslararası standartlar ve insan hakları çerçevesinde evlerine şerefli ve onurlu bir şekilde dönmelerini sağlayacak çözümün bulunmasında gecikilmesinin bir özrü olamaz. Irkçı bir nefret ve şiddetin ortaya çıkmasını engelleyerek eşitlik ve ayrımcılık yapmama esasında daha büyük bir çözüm için çaba sarf etmek, büyük oranda Myanmarlı liderlerin sorumluluğudur."
Myanmar hükümetinin, çağrılara rağmen BM ile çalışmayı reddettiğini dile getiren Guterres, BM'nin kurduğu Uluslararası Myanmar Bağımsız Araştırma Misyonu tarafından dün yayımlanan Arakanlı Müslümanlara soykırım yapıldığını ortaya koyan ve Myanmar ordusunun (Tatmadaw) Genelkurmay Başkanı Min Aung Hlaing'in de aralarında bulunduğu üst düzey ordu generallerinin Arakanlı Müslümanlara yaptığı soykırım nedeniyle Uluslararası Ceza Mahkemesinde (UCM) yargılanmasını talep eden rapora dair de açıklamalarda bulundu.
Guterres, "Bu rapordaki bulgu ve tavsiyelerin tüm ilgili BM üyelerinin ciddi dikkatini gerektirdiğini düşünüyorum. Etkili uluslararası işbirliği, hesap verme mekanizmalarının güvenilir, şeffaf, tarafsız, bağımsız ve Myanmar'ın uluslararası hukuk çerçevesindeki sorumluluklarına uymasını sağlamak için kritik olacağını düşünüyorum." diye konuştu.
Eski BM Genel Sekreteri Kofi Annan öncülüğündeki Arakan Komisyonunun tavsiyelerine uyulması gerektiğini belirten Guterres, şöyle devam etti:
"Arakan'da korku ve zulüm ortamı devam ettiği müddetçe, gönüllü geri dönüşler olmayacak. Arakan'daki tüm toplumlar yoksul, sürdürülebilir ve kapsamlı bir kalkınmaya ihtiyaçları var. Bu yeniden birleşme ve refah için önemli. Ayrıca gerçek bir demokrasi ortamının sağlanması için Arakan haricindeki etnik ve dini azınlıklara karşı uygulanan şiddetin de bitmesi gerekiyor."
Guterres, Arakan'daki krizin sona ermesi gerektiğini belirterek, sözlerini "Bir yıl geçti. Bu kriz kesinlikle devam edemez." diye sonlandırdı.
AA
