Dünyanın en büyük otomotiv pazarı Çin’de her yıl trafiğe eklenen ortalama 15 milyon araç saldığı milyonlarca ton karbonla havayı kirletirken, büyük şehirlerde halk aracını park edecek yer bulmak için milyarlarca dolar harcıyor.
Nüfusu 1 milyar 375 milyonu bulan Çin’de araç sayısı giderek artıyor.
Çin Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonunun yayımladığı rapora göre, son beş yılda araç sayısı 120 milyondan 195 milyona ulaştı. Ülkede, 2012’de 120 milyon olan araç sayısı, 2013’te 140 milyon, 2014’te 155 milyon, 2015’te 175 milyon, 2016’da 195 milyona yükseldi.
Araç sayısının bu yıl sonunda 209 milyon, gelecek yıl 230 milyon, 2019 yılında 254 milyon, 2020’de ise 280 milyona ulaşması bekleniyor.
Ülkedeki araçlar 34 milyon tondan fazla karbon salınımı yaptı
Ülke genelinde sayısı sürekli artan yaklaşık 200 milyon araç, milyonlarca ton zararlı partikül emisyonuyla çevre ve havayı kirletiyor.
Çin Çevre Bakanlığının yayımladığı Motorlu Taşıtlar Kirlilik Önleme Raporu’na göre, ülkede geçen yıl motorlu araçlar 44 milyon 725 bin ton zararlı madde salınımı gerçekleştirdi.
Salınımın, 2015’e göre yüzde 1,3 oranında arttığı belirtilirken, söz konusu emisyonun 34 milyon 193 bin tonunu karbon monoksit, 4 milyon 211 bin tonunu hidrokarbon, 5 milyon 778 bin tonunu nitrojen oksit, 534 bin tonunu ise diğer kirletici maddeler oluşturdu.
Fosil yakıtlara alternatif arayışlar
Çinli yetkililer, hava ve çevre kirliliğini artıran fosil yakıtlı araçlar yerine alternatif çözümler arıyor. Ülkede elektrikli araçlara yönelim başladı.
Çinli otomobil endüstrisi firmalarının araştırmalarına göre, ülkede elektrikli araç sayısı bir milyonu aştı. Bu sayının 2020'ye kadar 1,5 milyona ulaşması bekleniyor.
Diğer yandan araştırmalarda, ülke genelinde elektrikli şarj istasyonlarının sayısının 161 bini geçtiği ve bu alanda altyapı yatırımlarının hızla arttığı belirtildi.
Soruna bisikletli çözüm
Öte yandan elektrikli araçların dışında ülkede hızla yükselen sektör haline gelen kiralık bisikletler de halk tarafından ilgiyle karşılanırken devlet yetkililerinin de takdirini kazanıyor.
Sayısı 30 milyonu, kullanıcı sayısı ise 300 milyonu aşan kiralık bisikletler, akıllı telefonlarda kullanılan mobil ödeme ve karekod (QR) tarama özellikleriyle kullanılabiliyor.
Bisikletler, çevre dostu olması ve erişim kolaylığı nedeniyle kısa mesafe ulaşımda giderek daha fazla tercih edilen ulaşım aracı haline geliyor.
Araçların yol açtığı trafik ve hava kirliliği sorunu nedeniyle farklı çözümler arayan Çinli yetkililer, başkent Pekin'de kiralık bisikletlerin 2020'ye kadar yolcu taşımacılığının yüzde 18’ini kapsayacağını tahmin ediyor.
Çinliler, geçen yıl 58,8 milyar dolar park ücreti ödedi
Ülkede 200 milyonu aşan araç sayısına rağmen 50 milyon araçlık park yeri eksikliği bulunuyor.
Yetersiz park alanı büyük kentlerdeki otopark ücretlerinin yükselmesine neden oluyor. Çinliler, geçen sene park yeri için 400 milyar yuan (58,8 milyar dolar) ödedi.
Ülkenin büyük şehirlerinde otopark ücretleri saatlik 12 ila 60 yüen (6.3 ila 31,5 Türk Lirası).
Günlük park ücretleri ise 120 yüenden (63 Türk Lirası) başlayarak 480 yüene kadar çıkıyor.
Araç başına park yeri gelişmiş ülkelerin çok gerisinde
Çıngdu, Çongçing, Şanghay, Şıncın ve Sucou gibi büyük kentlerin her birinde araç sayısı 3 milyonu aşarken, 22 milyon nüfuslu başkentin araç sayısı ise 5 milyonu geçti.
Buna rağmen Pekin'de 1 milyon 930 bin, Şanghay’da 600 bin, Şıncın’da ise 1 milyon 100 bin park yeri bulunuyor.
Çin’in büyük kentlerinde araç başına ortalama 0,8, orta ve küçük ölçekli kentlerde de 0,5 park yeri düşüyor. Gelişmiş ülkelerde ise araç başına ortalama 1,3 park yeri sağlanıyor.
Türkiye Gazetesi