BİŞKEK, 21 Nisan 2019 /Kabar/. Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov, Kırgızistan’ın güney başkenti Oş’ta “Türk Dünyası Kültür Başkenti Oş” etkinliğinin açılış konuşmasını yaptı.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi’nden yapılan açıklamaya göre, “Oş, 2019 Türk Dünyası Kültür Başkenti” etkinliğinin açılış törenine katılan Devlet Başkanı Ceenbekov konuşmasını, “Bugün kutsal Oş şehrimizde önemli bir gün. “Türk Dünyasının Kültür Başkenti Oş” etkinliğine hoş geldiniz.” diye başladı.
Türk dünyasında önemli yere sahip güney başkentin Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY tarafından “Türk Dünyası Kültür Başkenti” unvanını alması, çok uluslu Kırgızistan için muazzam kültürel ve politik öneme sahip olduğunu vurgulayan Ceenbekov, konuşmasına şöyle devam etti:
“Bugün, Türk dünyasının pankartı, Kırgız göklerinde, Oş kentinde gururla uçuyor. Tüm Türk dünyasının kültürünü kapsayan bugünkü kutlama, özellikle festival atmosferinde gerçekleşiyor. Açılış törene dünyanın yirmiden fazla ülkesinden gelen konuklar iştirak ediyor. Buraya katılanların arasında Türkiye, Azerbaycan, Bosna, Kazakistan, Makedonya, Rusya, Sırbistan, Türkmenistan, Özbekistan’dan temsilciler de var.” diye konuştu.
Devlet Başkanı ayrıca, Kutsal şehir Oş’u Türk Dünyası Kültür Başkenti ilan eden TÜRKSOY’a ve organizasyonun Genel Sekreteri Sayın Düsen Kaseinov’a teşşekür etti.
“Oş, tarihi üç bin yıldan daha eskilere dayanan en eski şehirlerden biri. Zengin bir kültüre ve görkemli geleneklere sahiptir.” diyen Cumhurbaşkanı, Oş şehrinin eski kıtalararası Büyük İpek Yolu'nun merkezinde yer aldığını kaydetti.
Oş’un bölgede değil aynı zamanda küresel ölçekte de önemli bir ticaret, sosyo-ekonomik ve kültürel merkez haline geldiğine işaret eden Sooronbay Ceenbekov, “Oş şehri, çeşitli siyasi sistemlerin, kültürlerin, dini mezheplerin yanı sıra Doğu ile Batı arasındaki etkileşimin merkezi. Antik çağlardan beri bir çatışma ve medeniyetlerin sentezi olmuştur. Oş, farklı kültürlerin ve medeniyetlerin modellerinde ustalaştı, bölgedeki yayılmalarına katkıda bulundu. Oş, kutsanmış peygamber Süleyman'ın izlerinin kaldığı, kutsal bir topraktır. Ünlü Babur'un yaşadığı ve çalıştığı kutsal şehir. Hikayesi, ünlü kral Süleyman'ın adıyla yakından bağlantılı. Antik kentin tarihinde, Timurlu hanedanının yerlisi olan Zahireddin Muhammad Babur'un geçim kaynakları ile çok önemli bir yer işgal edilmiştir. Oş'u, sonsuzluk cenneti bahçelerinin yayıldığı tarif edilemez bir güzellik şehri olarak nitelendirdi. Burada ölümsüz eseri Babur-Adı'nı yarattı.” ifadelerini kullandı.
Oş’un Büyük İpek Yolu'nun ana atardamarı olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı, “İpek Yolu üzerinde büyük bir alışveriş merkezi olarak bilinen Oş, içinden geçen kervanları batıya doğu ile bağladı. Şehrin Büyük İpek Yolu'nun kavşağında yer alması politik, ticari, ekonomik ve kültürel rolünü arttırdı. Oş pazarları ve kervansarayları uzun zamandır bilinirlikleri ve misafirperverlikleri ile ünlüdür. Farklı kültürleri ve etnik grupları birleştirip bir araya getiren kentimiz, Doğu ve Batı arasında bir köprü görevi gördü.
Atamız Cömert Manas'ın adı da, Oş şehri ile ayrılmaz bir biçimde bağlantılı. Manas Destanı’nda, Oş, Andijan, Aksı, Özgön kentlerinin adlarını, Alay, Kara Kulca ve diğer yerlerin adlarını sık sık buluyor ve bu da sözlerimizi doğruluyor.” şeklinde konuştu.
Antik Oş’un Orta Asya'nın gelişmiş şehirlerinden biri olduğunu dile getiren Ceenbekov, şehir tarihi ülke tarihiyle bağlı olduğunu ve şehrin kaderi her zaman halkın kaderi ile uyumlu olduğunu söyledi.
Kentin gelişimindeki tarihsel dönüşüm Sovyet döneminde geldiğine vurgu yapan Devlet Başkanı, “El sanatları ve çalılar şehri olarak bilinen Oş, büyük bitki ve fabrikalar kentine dönüştü. Tekstil endüstrisi ve makine mühendisliği dinamik olarak gelişti. Sosyo-kültürel altyapı değişti. Eğitim ve kültür kurumlarının sayısı arttı. Yükseköğretim kurumları, profesyonel tiyatroları, filarmoni bir toplum, sinemalar açıldı. Oş, sosyal biyografisini değiştirdi ve endüstriyel bir metropol oldu. Günümüzdeki Oş idari-politik, ekonomik, bilimsel, eğitimsel, manevi, tarihi ve kültürel bir merkezdir. Son yıllarda, ülke genelinde olduğu gibi, Oş şehrinde da girişimcilik yeniden canlandı, turizm ve ticaret gelişiyor. Yollar tamir ediliyor, yeni sosyal tesisler, okullar, köprüler inşa ediliyor. Antik kentimiz bir dostluk, uyum, barış ve refah şehridir.
“Oş şehri aynı zamanda dünyaca ünlü yazar, hümanist, filozof, ünlü ülke vatandaşımız Cengiz Aytmatov'un adıyla da ilişkilendirilmiştir. Küçük Cengiz’in çocukluğu bu kentte geçti.” ifadelerine yer verdi.
Her kentin kendine özgü bir sembolü olduğuna vurgu yapan Ceenbekov, “Eski Oş'un simgesi, kutsal Süleyman Dağı'dır. 2009 yılında, Süleyman Dağı UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi olarak tanındı ve Dünya İnsanlık Maddi Olmayan Miras Listesi'ne dahil edildi. Dünyada “Kutsal Dağlar” olarak kabul edilen sadece üç alan var ve bunlardan biri de Süleyman Dağı’dır. Süleyman Dağı, yalnızca Kırgızistan halkının değil aynı zamanda tüm dünya halklarının kutsal bir kültürel mirası ve gururu.
Bu çerçevede, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY'un Oş şehrini “Türk Dünyası Kültür Başkenti” ilan etme kararı oldukça doğaldır. Oş, eski Türk medeniyetinin en önemli olaylarının, oluşum sürecinin sürekli bir yoldaşıdır. Bugün, kutsal Oş şehrinde, Türk kültürünün taşıyıcıları kültür bayrağı altında birleşmiştir. Kültürün temel görevi insanlığın korunması, manevi değerler, hümanizm fikirleri, barış ve birlik, kültürel çeşitlilik ve hoşgörüdür. Bu kutsal görev, sevgili şehrimiz, Eski Oş'umuz tarafından gerçekleştirilir. Kültürün tüm temsilcilerine, dünyanın farklı yerlerinden gelen değerli konuklarımıza derin şükranlarımızı sunarız.
“Türk Dünyası Kültür Başkenti Oş” etkinliğini resmen açık olarak ilan ediyorum ve dolayısıyla herkesi tebrik ediyorum.”
Kırgızistan’ın güney başkenti Oş’un Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY tarafından 2019 Türk Dünyası Kültür Başkenti ilan edilmesi vesilesiyle bölgede kültürel etkinlikler başladı.
