Bişkek, 25.12.24. /Kabar/. Kırgız Cumhuriyeti Devlet Mülkiyet Yönetimi Ajansı 2024 yılında önemli bir başarı elde ederek cumhuriyet bütçesinin gelirlerinin artmasına ve ülke ekonomisinin güçlenmesine katkıda bulundu.
Ajansın bildirdiği gibi, 20 Aralık 2024'te Devlet Mülkiyet Ajansı'nın faaliyetlerinden cumhuriyet bütçesine 2023 yılına göre %133,8 daha fazla 31 milyar 824,9 milyon som tahsis edildi. Bu aynı zamanda ajans için tarihi bir rekor haline gelen 2020 yılına göre 29 milyar som daha fazla.
Gelir artışındaki en önemli faktörlerden birinin büyük devlet şirketlerinden alınan temettüler olduğu belirtiliyor.
2024 yılında bütçe 21 milyar 376,4 milyon som aldı; bu rakam, 2020 yılında alınan 2 milyar 176 milyon som miktarını önemli ölçüde aştı. Temettü makbuzu sağlayan en büyük hissedarlar arasında şunlar yer almaktadır:
• OJSC “Kırgızaltın” – 11 milyar 385 milyon som;
• OJSC “Ayıl Bank” – 5 milyar 420 milyon som;
• OJSC “Eldik Bank” – 2 milyar 472 milyon som;
• OJSC “Manas Uluslararası Havaalanı” – 1 milyar 013 milyon som;
• OJSC “Kyrgyzneftegaz” – 620 milyon 801 bin som.
Ayrıca devlete ait şirketlerin kapitalizasyonu da olumlu dinamikler gösterdi. Son 5 yılda, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi büyük devlete ait şirketin kayıtlı sermayesi arttı:
• OJSC “Ayıl Bank” – 3 milyar 476 milyon somdan 16 milyar 467 milyon soma;
• OJSC “Eldik Bank” – 2 milyar 333 milyon somdan 11 milyar 401 milyon soma;
• OJSC “Kırgızistan Havaalanları” – 11 milyar 747 milyon somdan 14 milyar 480,2 milyon soma.
Kamu iktisadi teşebbüsleri ve anonim şirketlerin varlıkları da 2020'den bu yana yüzde 200 artarak 463 milyar soma ulaştı.
Ayrıca Devlet Mülkiyet Komitesi'nin önemli çalışma alanlarından biri de devlete ait işletmelerin optimizasyonudur. Son yıllarda, tarım sektöründeki 22 işletmenin 4'e birleştirilmesi de dahil olmak üzere, devlete ait işletmelerin sayısı 2021'de 103'ten 2023'te 59'a önemli ölçüde azaltıldı.
“Devlete ait işletmelerin göstergelerinin dinamikleri büyüme gösteriyor. Örneğin 2024 yılı 9 aylık sonuçlarına göre kamu iktisadi teşebbüslerinin toplam net kârı 3,0 milyar som, toplam gelirleri 20,5 milyar som, giderleri ise 17,4 milyar som olarak gerçekleşti."
Kamu iktisadi teşebbüslerinin maddi ve teknik tabanının iyileştirilmesi amacıyla, bunların 2027 yılına kadar bütçeye net kârın yüzde 50'sini ödemekten muaf tutulmasına karar verildi. Bu önlemler, devlete ait şirketlerin daha da geliştirilmesine ve sürdürülebilirliğine katkıda bulunmaktadır.
