Kırgızistan ile Macaristan arasındaki işbirliği

Haber analiz 0

Materyal diplomatik ilişkilerin kurulmasının 25. yıldönümü münasebetiyle hazırlanmıştır.

Kırgız-Macar ilişkileri güvenli bir alâkaya sahiptir ve eşitlik ve karşılıklı saygı ruhuyla gelişmektedir. Macaristan, bizim için dostane bir devlet ve bizim güvenli ortağımızdır. 16 Nisan 1992 tarihinde Kırgızistan ile Macaristan arasında diplomatik ilişkilerin kuruluşundan beri, tam bu bağlamda 25 yıl içinde iki ülke ilişkileri geliştirilmiştir.

Son yıl içinde, Macaristan Hükümeti tarafından Rusya ve Çin, ayrıca Orta Asya ülkeleri ile iş birliği güçlendirmeyi amaçlayan “Doğuya açıklık ilkesi” ilan edilmişti. Bu konseptin geliştirilmesi ve uygulanması, Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto tarafından yürütülmektedir.

İlişkileri kurma yolunda Kırgızistan ve Macaristan, karşılıklı faydalı iş birliğini güçlendirmek için siyasi irade gösteriyor ve yeni değerli bir demokrasi oluşumunun geri dönüşü olmayan temel değerlere bağlı kalmaya devam etmektedir.
Son yıllarda, Kırgızistan ile Macaristan arasındaki ilişkilerin yeniden değerlendirilmesi yapılıyor. Bu eylemler, artan dinamizm ve eyaletler arası haberleşmelerin yoğunlaşması ve ticaretin ve ekonomik çıkarın Doğu Avrupa ve özellikle Macaristan'ın ayrı ülkelerindeki Orta Asya bölgesine yoğunlaşması sonucu ortaya çıkıyor.
Kırgızistan ile Macaristan arasındaki ikili ilişkiler genişlemektedir. Özellikle, son dönemlerde, Macaristan ile olan ilişkiler düzeyi, çok dinamik ve yoğundur. Karşılıklı olarak karşılıklı yarar sağlayan, adil bir işbirliği geliştirmek ve uluslararası gündemde sıkışan konularda ortak yaklaşımlar geliştirme arzusunu doğrulamak için üst düzeyde ziyaretlerin yapılması planlanmaktadır.

İki ülkenin dışişleri bakanları tarafından, ikili karşılıklı yararlı ilişkieri daha kaliteli düzeye çıkarmak konusunda aktif bir halde çalışmalar yürütülüyor.

Eylül 2015'ten bu yana, dışişleri bakanları ikili ve çok taraflı formatta görüşmeler düzenledi.

2016 yılında Kırgızistan Dışişleri Bakanı Erlan Abdyldaev ile Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto arasında gerçekleştirilen iade-i ziyaret, iki taraflı ilişkilerin geliştirilmesinde tarafların karşılıklı arzularında gösterge niteliği taşıyan bir an olarak kaldı.

9-11 Haziran 2016'da, Kırgızistan Meclisi Başkanı Çınıbay Tursunbekov Macaristan'a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaret çerçevesinde Macaristan'ın üst düzey liderleriyle görüşmeler düzenlendi.

Siyasi ilişkileri üst düzeye çıkarmak amacıyla düzenli bakanlar arası istişarelere devam edildi.

5 Eylül 2016'da Kırgızistan Dışişleri Bakanlığı'nda Kırgızistan-Macaristan Siyasi Birimler Direktörleri düzeyinde bakanlar arası toplantılar düzenlendi.

Bu yılında, Kırgızistan'a birkaç üst düzey ziyaretlerin gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Macaristan'ın üst düzey liderlerinin Kırgızistan'a gerçekleştireceği resmi ziyareti, Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi - TDİK) ve Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) toplantılarına katılım çerçevesinde ziyareti, orta vadede pragmatik ve yapıcı bir diyalog oluşturma ve başlatılan kapsamlı Kırgızistan-Macar diyaloğunun mantıklı bir şekilde ilerleme yolunda önemli bir aşama olacaktır.

İş çevreleri arasında perspektivli ticari, ekonomik ve yatırım bağları geliştirmek için Macar tarafının attığı adımları not etmek önemlidir.

2016 yılında Avrupa Birliği tarafından Kırgızistan'a "GTS +" statüsünün verilmesi, Macaristan ile ticari ve ekonomik ortaklığının geliştirilmesi konusunda sağlam bir temel oluşturulması için iyi bir ihtimal oluşturur.

Macar ve Kırgız uzmanları, Kırgızistan Hükümeti ile Macaristan Hükümeti arasındaki yatırımların korunması ve geliştirilmesine ilişkin Anlaşma Taslağı üzerinde müzakerelerde bulunuyorlar.

Kırgızistan ve Macaristan arasındaki Ekonomik İşbirliği Anlaşması'nın imzalanmasının ardından, bu yıl, Kırgızistan-Macaristan Hükümetlerarası Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Komisyonunun kurulması için çalışmaların başlatılması planlanmaktadır.

22 Eylül 2016'da New York'ta Kırgızistan Eğitim ve Bilimler Bakanlığı ile Macaristan İnsan Kaynakları Bakanlığı arasında eğitim alanında işbirliği anlaşması imzalandı. Anlaşmaya göre, 2017-2018 öğretim yılında Kırgız öğrencilerinin Macaristan üniversitelerinde eğitimi görmesi için 25 kota sağlandı.

Onursal Konsolos Enstitülerinin etkin kullanımına özel önem verilmektedir. Mart 2017 tarihinde Macaristan'ın Kırgızistan Onursal Başkonsolosluğunun açılışının ve başarılı faaliyet sürdürmesinin 15. yıldönümü kutlandı. 2015 yılında ise, Macaristan'ın Oş Onursal Başkonsolosluğu Bölümü açıldı.

Haziran 2016'da Manas destanının Macar diline tercüme edilmesinin sunumu Budapeşte'de yapıldı. Kırgızistan'da Manas destanının tercümesi sunumu, Macaristan Ulusal Meclisi Başkanı László Kövér'in ülkeye gerçekleştireceği ziyareti çerçevesinde yapılacağı bekleniyor.

Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakan Yardımcısı J. Chutoro ve beraberindeki heyet, 3-8 Eylül 2016'da Kırgızistan'ın Isık-Göl bölgesinde gerçekleştirilen İkinci Dünya Göçebe Oyunları'na katıldı. Macaristan, 17 sporcu tarafından temsil edildi ve Oyun sonunda 1 altın ve 3 bronz madalyalar kazanmayı başardı.

Şu anda, Çekoslovak-Macar kooperatifi Intergelpo'nun faaliyetlerine adanmış bölgesel filmi bitirme aşamasındadır.

Kırgızistan ile Macaristan'ın benzer tarihi, kültürel ve ekonomik miraslarını dikkate alarak, Kırgızistan'ın dış politikasının Orta Avrupa vektörünü güçlendirmek çerçevesinde, Macaristan ile ikili işbirliğinin güçlendirilmesi, Kırgızistan'ın çıkarlarına tam olarak uygundur.