Bu haftada, Kırgızistan'ın ekonomik sektöründe gerçekleşen önemli olaylar banka ve “Taza Koom” projesinin sunumu ile bağlantılıydı.
Bu hafta, Kırgızistan'daki işçi göçmenlerin % 97'sinin paraları Rusya'dan gönderildiği belli oldu. Kırgızistan Merkez Bankası verilerine göre, 2017 yılının ilk çeyreği için, para yatırımı 444,5 milyon dolar olurken, bu oran% 47 artış gösterdi. Kırgız göçmenleri bir yıl öncesine göre bu yılında Rusya'dan % 49 daha fazla 433 milyon dolar transfer yaptı. Böyle bir miktar, 2010'dan beri Rusya'dan devredilmemişti.
Bu hafta içinde Merkez Banka'nın 463 milyon som bedene altın çubuk sattığı belirtildi. Banka başkanlığı, halkın altın piyasasında para kazanmasını sağlayan bir araç yaratılması ile ilgili durumun istikrarlı olduğunu söylüyor. Banka, müşterilere halihazırda 167 kg altın çubuğu sattı ve geri çekilen altının hacmi 90 kg olarak gerçekleşti. Yani, Kırgızistan halkı altın piyasasına güvenle dahil olabilir ve aynı zamanda bu paradan tasarruf edebilir ve belki de kazanabilir. Böylece ticari bankalara böyle bir alet kullandırma sinyali verildi.
2017 yılının ilk çeyreğinde, Kırgızistan'ın tarım sektöründeki ihracatı% 129 oranında arttı. Kırgızistan Tarım Bakanlığı’nın bu haftadaki verilerine göre, hayvancılık ve işleme sanayii mallarının arzındaki artış nedeniyle tarım ürünlerinin ihracatı arttı. Bu yıl Kırgızistan, Çin'e taze meyve tedarik ederek ürünlerinin ihracatını artırma fırsatı buluyor.
Hayata geçirilmesi toplumun tüm kesimlerine ve Kırgızistan'ın bütün devlet organlarına nüfuz edecek ciddi ve iddialı "Taza Koom" projesi bu haftada yaygın bir şekilde sunuldu. Projenin başlatıcılarının hem iç hem de dış tarafın bahsettiği beklenen yatırımcılar, bu projeyi destekleyebilir. Fakat, onların girişi, devlet tarafından sağlanacak olan koşullara ve güvencelere bağlıdır.
Proje, devlet organları, sivil toplum sektörü ve uluslararası kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla üç gün boyunca ayrıntılı olarak ele alındı. Proje, Dünya Bankası dahil bir dizi uluslararası organizasyon tarafından desteklendi. Dünya Bankası, bölgedeki ülkelerin sayısal kalkınma düzeyine geçmesini amaçlayan kendi Dijital CASA projesi aracılığıyla Taza Koom projesine yardım etme niyetinde. Konferansa katılımcılarına göre, özel sektör kamu-özel ortaklığı ilkeleri konusunda yatırımcı veya ortak olarak hareket edebilir. Kırgızistan Ekonomi Bakanlığı'nın taslak projeleri vardır ve bunlardan biri ülkede e-biletleme için bir projedir.
Konferansta önemli bir konu Kırgızistan'da, ülkenin yenilikçi gelişiminde beşeri sermayenin öncü rolü olan bilgi temelli bir ekonominin kurulması ihtiyacıydı. Cumhurbaşkanlığı İdaresiş Başkanı ve “Taza Koom” projesi başkanı Sapar İsakov, “Her insanın potansiyelini açığa vuran, pratik önem taşıyan bir eğitim sistemi için gayret etmeliyiz” dedi.
Uluslararası İş Konseyi tarafından yapılan yatırım incelemelerinde "Nitelikli personelin bulunabilirliği" indeksi kısa bir süre önce yatırımcıların ilk 10 önceliklerine girdi. Bu sorunlar, yatırımcıların verdikleri kararların yanı sıra mali durum, güvenlik ve yetkililerin bozulması gibi göstergeleri de etkilemektedir.
Taza Koom projesi, Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) alanındaki yatırımları çekmek için bir fırsat sağlayacak. Bu amaçla, Kırgızistan'da doğaya tekabül eden liberal yasalar vardır. Konferansın birkaç katılımcısı, Kırgızistan'ın BİT'i ve turizmi birleştirebileceğini söyledi. Konferansa katılan Güney Kore Hükümeti temsilcisi Jung Biyong Hu, bunun (Kırgızistan'ın BİT'i ve turizmi birleştirebileceği) ülkedeki ekonomik durumu iyileştireceğini söyledi. Jung Biyong Hu, “Kırgızistan, İsviçre Alpleri ile aynıdır. Kayak, dağcılık, yürüyüş vb. bunların gibi turizm türlerinin geliştirilmesi için pek çok yer vardır. Bu proje için bir simge haline gelebilir. Duyduğum kadarıyla, turizm Kırgızistan'da GSYİH'nın % 5'ini oluşturuyor. BİT'i ve turizmi birleştirirseniz, GSYİH, BİT'lerin % 15-20'sine yükseltilebilir.
AEB kayıtlarına giren Kırgızistan'ın 26 işletmesinin ürünleri Kazakistan'ın tüm yerlerine tedarik edilecek. Böyle bir anlaşmaya Kazakistan Bakanlığının veteriner kontrol ve gözetim bölümü ve komitesi arasında varıldı. Kırgızistan’ın işletmeleri ürünlerini önceden Kazakistan’ın sadece güney tarafına tedarik edebiliyordu.
Bu haftada, Dünya Bankası, 2017'de Kırgızistan’ın GSYİH büyümesinin % 3,5 olacağını tahmin ettiği belirtildi. Makroekonomik sektöründe önemli ölçüde değişiklik beklenmediğini belirten Kırgızistan’ın Dünya Bankası iktisatçısı Bakıt Dubaşov, “Tahminimize göre, Rusya dahil bölgenin ekonomisi giderek düzeliyor. Bu da yeni enerji fiyatlarına ve gerçekleşmekte olan küresel değişikliklere dayanmaktadır. Ve bu varsayımlara uygun olarak, biz böyle bir büyümeyi tahmin ediyoruz, eğer altın üretimini kaldırırsak, 2016 seviyesinde kalacaktır. Ancak altın madenciliği sektörünün pahasına kendi ayarlamaları yapılabilir, bu nedenle büyümenin% 3.5'inde hedefliyoruz” dedi.
Dünya Bankası’nın tahminine göre, Kırgızistan’ın GSYİH büyümesi 2018 yılında % 4 olacak.
Buna ek olarak, Dünya Bankası, 2016 yılında ekonomik büyüme, maliye politikası tarafından desteklendiğini açıkladı. Bu desteğin ücretsiz olmadığını, bunun için ödemek zorunda kaldıklarını söyleyen ikrisatçı Bakıt Dubaşov, “Ve bu, tüm rakamlara yansıdı, yani, kamu borcunun büyümesinde, mali tamponlar kayboldu. Buna göre, gördüğümüz riskler arttı. Ülke daha az hazırlıklı hale geldi. Yürütme doğruluğu zayıfladı” dedi.
Dubaşov, hükümetin her şeyi doğru düzeye getirmek için bazı önlemleri alması gerektiğini düşünüyor.
Dünya Bankası, 2017-2018 yıllarında Kırgızistan’da yoksulluk seviyesinin düşeceğini tahmin ettiği belirtildi. Dünya Bankası’na göre, tarım ve inşaatta istikrarlı bir büyüme projeksiyonuyla birlikte daha fazla para yatırma gelirleri yoksulluğun azaltılmasına yardımcı olabilir. Mali kurumunun raporunda, “Tahminlere göre, özel sektördeki gerçek ücretler yavaş yavaş artacak ve hem kentsel hem de kırsal nüfus arasında yoksulluğun küçük bir oranda azalması sağlanacaktır. Emeklilik, düşük gelirli insanların gelirinin % 15’ini oluşturduğu için planlanan emeklilik artışının olumlu bir dağılım etkisi olacaktır” diye belirtiliyor.
Dünya Bankası, “Tahminlere göre, 2017'de ulusal yoksulluk düzeyi % 31.7'ye düşecek ve 2018'de % 30.2'ye düşecek” diye tahmin ediyor.
Kabar Kırgız Haber Ajansı
4 Haziran 2017 tarihi
