Geçen hafta, Bişkek'te düzenlenen ve Kırgızistan'ın en büyük bağışçılarının temsilcilerinin yanı sıra uluslararası finans kuruluşlarının temsilcilerinin bir araya getirdiği özel bir toplantı Kırgızistan Donör Forumu ile hatırımızda kaldı. AB, Dünya Bankası ve farklı ülkelerin elçilikleri Kırgızistan’ın ekonomiyi geliştirme çabalarına yardım ettiğini belirtti. EDB, Kırgızistan’ın GSYİH büyümesi için öngördüğünü açıkladı, Fransızlar, Kırgızistan’a ilgi gösterdi, Kırgızistan'ın Paris Protokolü'ne katılımını açıkladığı bir sonraki “Yeşil Forum” düzenlendi, Kırgız Cumhuriyeti'ne ithal edilen araçların gelecek yıldan itibaren gümrükten geçirilmesiyle ilgili bir açıklama yapıldı.
Kırgızistan’ın GSYİH’sı. Ocak-Ekim 2019’da Kırgızistan’da reel GSYİH artışı % 5,7 düzeyinde gerçekleşti, bu oran, 2018 dönemine göre % 3,6 seviyesinde arttı veGSYİH’nin nominal hacmi 454,9 milyar som düzeyinde gerçekleşti.
Kırgız Cumhuriyeti Milli İstatistik Komitesi verilerine göre, Kumtor mevduatının gelişmesi için işletmeler hariç ekonominin reel büyümesi % 3,3 (Ocak - Ekim 2018’de% 3,0’lık bir artış) olarak gerçekleşti.
Ocak-Ekim 2019 tüketici fiyatları endeksi önceki yılın Aralık ayına göre % 1,2 olarak gerçekleşti.
Donörlerin Kırgızistan hakkındaki fikirleri. Geçen hafta, Kırgızistan’da uluslararası bağış kuruluşları, uluslararası finans kurumları ve kalkınma ortaklarının katılımıyla Kırgızistan'da özel olarak organize edilmiş Uluslararası Donör Forumu düzenlendi. Bağış yapan kuruluşlar için öncelikli alanların devlet tarafından belirlenmiş alanlar olduğu belirtildi.
İsviçre'nin Bişkek Büyükelçisi Veronique Hulmann'a göre, Ekim ayında tüm bağışçı toplulukları geçtiğimiz yıllardaki ilerlemeyi tartışmak için hükümet temsilcileriyle bir araya geldi.
Hulmann “Geçtiğimiz birkaç ay boyunca, bu başarıları değerlendirmek ve önümüzdeki dört yıl için bir eylem planı geliştirmek amacıyla Kırgız hükümetinin temsilcileriyle yakın bir şekilde çalıştık. Yarın hepimizin önümüzdeki 4 yıldaki başarılara ve faaliyetlere katılıp katılmayacağımızı tartışmalı, eylemlerimizi koordine etmeli ve Kırgızistan'ın plan ve stratejileriyle koordine etmeliyiz.” açıklamasında bulundu.
AB'den gelen fonlar. Kırgızistan’ın ev sahipliği yaptığı Uluslararası Donör Forumu’nda, AB’nin Kırgızistan’ın bütçesine olan desteğinin AB’nin ülke reformlarına olan güveninden bahsettiği de belirtildi.
Aynı zamanda, Avrupa Birliği Orta Asya Özel Temsilcisi Peter Burian, bu desteğin ebedi olamayacağını belirterek bu nedenle Kırgızistan'ın yatırımları çekme ve yerel kaynakları kullanma önceliklerini destekledi.
Burian, “Bu öncelikler Kırgızistan'ın kalkınma programlarında yansıtılmaktadır. Uygulama sürecini hızlandırmak için sürekli olarak güçlü bir siyasi irade not etmek istedim.” şeklinde konuştu.
Peter Burian, AB'nin ikili işbirliği konulu belgede de belirtilen Kırgızistan'ın güçlü ve güvenilir bir ortağı olmak istediğini ve kalacağını söyledi.
AB Orta Asya Özel Temsilcisi ayrıca, Avrupa Birliği'nin Kırgızistan'ın modernizasyonu ve teknolojiye erişim sürecini desteklemek niyetinde olduğunu dile getirdi.
Dünya Bankası desteği. Dünya Bankası Avrupa ve Orta Asya Strateji ve Operasyon Direktörü Mariam Sherman, “Dünya Bankası, Kırgızistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı tarafından ilan edilen iki ana kalkınma - bölgesel kalkınma ve dijitalleşme sektörünü destekliyır.” dedi.
Kırgıızistan’da düzenlenen "Reformları Hızlandırmak İçin Sürdürülebilir Kalkınma" başlıklı uluslararası foruma katılan Sherman, ekonomik büyümeyi hızlandırmak için dönüşümlü yatırımlar yoluyla entegre bölgesel kalkınmanın desteklenmesinin, 2018-2022 için Dünya Bankası'nın Çerçeve Ortaklığı çerçevesinde kilit unsurlardan biri olduğunu belirtti.
Sherman, “Oş şehrini ve Oş bölgesini seçtik, büyüme ve iş yaratma potansiyeli yüksek pilot sektörler olarak tarımsal ticaret ve turizme odaklandık. Başarılı olursa, bu program diğer bölgelerde çoğaltılacaktır.” ifadesini kullandı.
EDB tahmini. Avrasya Kalkınma Bankası, 2020-2021 döneminde Kırgızistan ekonomisinin % 3,4 seviyesinde büyüyeceğini tahmin ediyor.
Aynı zamanda, verilerin EDB analitik çalışma müdürlüğü tarafından hazırlandığı açıklığa kavuşturuldu.
EDB Analitik İşler Müdürü Andrey Falileyev'in açıklamasına göre, 2019’da Kırgızistan’ın GSYH büyüme oranı, altın üretiminin yeniden kazanılması ve ihracat hacmindeki artış nedeniyle % 4.0’a çıkacak. Önceki tahmini ile karşılaştırıldığında (Nisan 2019), tahmin değişmedi. EDB analistleri, Kırgız Cumhuriyeti ekonomisinin 2020–2021 yılları arasında yıllık ortalama % 3,4 büyümesini bekliyor.
EDB analistleri, enflasyondaki yavaşlamanın 2019 yılının ikinci çeyreğinde, tahıl ve et ürünleri için dünya fiyatlarındaki yükselişin yanı sıra iç pazarda sınırlı sebze arzı nedeniyle durduğunu belirtti. Gıda olmayan sepetin maliyeti pratikte somun ABD dolarına karşı sabit bir döviz kuru olması koşuluyla 2018'in ilk yarısına kıyasla değişmedi.
Fransızların ilgisi. Kırgızistan Cumhuriyeti'ndeki yatırım ortamının iyileştirilmesine dikkat çeken Fransız şirketleri, ülke pazarına girmeyi hedefliyor.
Kırgız Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Cengiz Aydarbekov, 19 Kasım 2019’da Paris’te, Fransa’nın MEDEF Uluslararası Girişimciler Birliği’nin merkezinde, Fransa-Orta Asya İş Konseyleri Başkanı Christoph Fontaine, “GE Hydro France”, “Egis”, “Flowbird” gibi Fransız şirketinin başkanları ile görüşmeler düzenledi.
Kırgız tarafı, Kırgızistan'ın jeo-ekonomik durumunun avantajlarına dikkat çekti. Aydarbekov, ülkede iş yapmak için uygun koşulların yaratıldığını, İş Ombudsmanlığı Enstitüsünün kurulmasını, 1 Ocak 2021'e kadar iki yıl boyunca özel teşebbüslerin teftişine ilişkin bir moratoryumun başlatıldığını, GSYİH'nın büyümesini ve doğrudan yabancı yatırımları gibi birçok konuda bilgi verdi.
Christoph Fontaine, Kırgızistan ile ilişkilerin devam eden derinleştiğini belirtti. Ona göre, bir dizi Fransız firması Kırgızistan'da başarılı bir şekilde faaliyet gösteriyor, bazıları da yakın bir zamanda Kırgızistan pazarına girmeyi planlıyor.
Kırgızistan’ın tarım ürünleri Hindistan’da. Kırgızistan’ın Yeni Delhi Büyükelçiliği, ülkenin tarım ürünlerini Hindistan’da sergiledi. Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de, 14-17 Kasım tarihleri arasında “India International Trade Fair-2019” 39. Yıllık Uluslararası Ticaret Fuarı düzenlendi.
Fuara, Çin, İngiltere, Tayland, Katar, Türkiye, Malezya, Bahreyn, Tayvan, Butan’ın yanı sıra 20 ülkeden fazla 175 şirket katıldı.
Hindistan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler ile Karayolu Taşımacılığı ve Karayolları Bakanı Nitin Gadkari, 14 Kasım'daki serginin resmi açılış töreninde ana konuk olarak yer aldı.
Bu yılki sergi, Hindistan'ın Dünya Bankası'nın İş Yapma Kolaylığı Endeksindeki kayda değer ilerlemesinin bir işareti olarak “İş Yapma Kolaylığı” temasına adandı. Bu yıl Hindistan 63. sıraya yükseldi, 2014 yılında ise sadece 142. sırada yer almıştı.
Yeşil Forum. Geçen hafta Bişkek'te düzenlenen “Yeşil ekonomi - güçlü bölgeler - ülkenin sürdürülebilir kalkınması” konulu beşinci yıldönümü forumu sona erdi.
Ana sonuçlar arasında organizatörler şunları vurguladı: Kırgızistan’ın Paris İklim Değişikliği Anlaşması’nı onaylaması, “Kırgızistan’da Yeşil Ekonominin Gelişimi için 2019-2023 Programın kabul edilmesi”.
Özetle, Birleşmiş Milletler Yeşil Ekonomi Girişimi (PAGE) ajansı Sekreteri Asad Nakvi, Kırgız Ekonomi Bakanlığı'nın ülkedeki yeşil ekonomi ilkelerini başarılı bir şekilde teşvik etmedeki başarılarını ayrı ayrı kaydetti.
Bölgelerde ticaret. Ülkenin Bölgesel Gelişme ve Dijitalleşme Yılı çerçevesinde, Kırgız Cumhuriyeti Hükümeti ilk kez, bölgedeki işletmeleri desteklemek için devlet bütçesinden ayrı bir makale tahsis etti.
Ekonomi Bakanlığı Yatırım Politikası Daire Başkanı Hançoro Murzaliyev, Kırgızistan’da bu yıl ilan edilen “Bölgeleri Geliştirme Dijitalleştirme Yılı” kapsamında ülke hükümetinin ilk kez, eyalet bütçesinden ayrı bir makale bölgelerdeki işletmeleri desteklemek için 2 milyar som tahsis ettiğini dile getirdi.
İş projelerini seçmek için özel bir komisyon kurulduğunu ve günümüzde 590 milyon som değerinde 30 iş projesi onaylandığını açıklayan Murzaliyev, “Bu 30 projenin tümü bölgelerde yer almakta ve finansman, üretim işletmeleri yaratmayı veya genişletmeyi amaçlamaktadır. İş projeleri sektörü tarım, turizm, hafif sanayi ve bilgi teknolojileridir.” açıklamasında bulundu.
Kırgız Ulusal Haber Ajansı KABAR
