Geçen hafta Kırgızistan’dan sermaye çekilmesinde belirgin bir artışın tanınması, helal et ürünlerinin meşrulaştırılması adımları, ülkenin önde gelen sanal para uzmanlarıyla olan bağlarının genişletilmesi, vergi mükelleflerinin erken vergi ödemeleri için uygulanmaması ve gölgelerin vergilendirilmesinin önlenmesi için gerekli tedbirlerin açıkça tanınması gibi olaylarla hatırlanacak.
Giriş var, ama yavaş. Bu hafta, Kırgızistan'ın ana rezervuarından biri olan Toktogul hidroelektrik santralinin su hacmi 17 milyar metreküpü aştı. İzin verilen maksimum su hacmi 19,5 milyar metreküptür.
Uzmanlara göre, Toktogul'daki mevcut su hacmi cumhuriyete istikrarlı bir elektrik kaynağı sağlamak için yeterli olacak ve Toktogul hidroelektrik santralinin dört ünitesinin tamamı tam kapasite çalıştırılıncaya kadar, su daha az da olsa rezervuara verilecek. Bu ısıtma mevsiminin başlaması ile olacak. Daha sonra su tüketimi, su girişi hacminden daha fazla olmaya başlayacak ve değeri, sanayi işletmelerinin tüketim gücünden, ülkenin sakinlerinin elektrik tüketimini, kışın soğuma derecesine bağlı olarak, çeşitli faktörlere bağlı olacaktır.
Şu anda, rezervuar içine su girişi saniyede 363 metreküp ve akış hızı saniyede 270 metreküp.
Helal et. Kırgızistan Meclisi Bütçe ve Finans Komitesi, “Kırgızistan Cumhuriyetinde Et Helal Parkı” projesinin uygulanmasına ilişkin yasa tasarısını onayladı.
Söz konusu taslak yasa, “Kırgız Cumhuriyeti'nde Helal Endüstrinin Gelişimi Kavramı” uygulaması kapsamında Ekonomi Bakanlığı'nın girişimi üzerine geliştirilmiştir.
296 et işleme tesisinin resmen kayıtlı olduğunu ve cumhuriyette faaliyet gösterdiğini, bunların % 90'ının küçük işletmeler olduğunu dile getiren Ekonomi Bakanı Sancar Mukanbetov, “Mevcut mezbahaları oluşturmak veya modernize etmek ve uluslararası standartlara uygun hale getirmek gereklidir. Bu doğrultuda, bakanlık IDB grubu ile modern bir helal et parkı inşa etme projesi için bir fizibilite çalışmasının ortak geliştirilmesi konusunda bir anlaşmaya vardı.” dedi.
Böylece, İslam Kalkınma Bankası fizibilite çalışmasının geliştirilmesi için 380 bin dolar tahsis edecek, Kırgız tarafı ise bu projenin gelişimine 50 bin dolar aktaracak.
Milletvekili Saydulla Nışanov, tartışma sırasında çiftçilere et ürünleri ihracatı konusunda yardım etme konusunu gündeme getirdi. Milletvekili Torobay Zulpukarov, helal standartların dünya seviyesine ulaştığı göz önüne alındığında, Kırgızistan'ın bir yana durmaması gerektiğini belirtti.
İslam Kalkınma Bankası’nın “Kırgızistan Cumhuriyeti'ndeki Et helal parkı” projesi çerçevesinde 10 milyon ABD doları sağlamaya hazır olduğu belirtildi.
Ülkemizin ihtiyacı var. Kırgızistan'da yürürlükte olan yasalara göre, ülkenin gıda güvenliği listesine dahil olan 14 ürün var. Cumhuriyet, bazılarına sadece kısmen, özellikle de yakıt ve yağlayıcı maddeler ve buğday sağlayabilir.
Başkent Bişkek’te düzenlenen Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) İstatistik Hizmetleri Başkanları Konseyi 60. Toplantısında konuşan Kırgızistan İstatistik Komitesi Başkanı Akılbek Sultanov, ülkenin kendisi için tam olarak sağlayamadığı gıda güvenliği listesindeki ana ürünler hakkında anlattı.
Ülkenin sağlayamadığı ürünlerin et, ekmek, çay, tereyağı, su, gıda dışı ürünlerden ise yakıt ve yağlayıcılar olduğunu dile getiren Sultanov, “Gerçek şu ki, gıda güvenliğini sağlamadaki asıl sorun yakıt, yağ ve buğday ithalatı. Bazıları kısmen sağlayabiliriz. Ancak asıl sorun bu.” diye konuştu.
Sultanov ayrıca, ana günlük ürün fiyatlarının belirlenmesi için her gün departman çalışması yaptığını belirterek, listede 20 madde olduğunu söyledi.
Çin’den BT uzmanlar. Dünyanın en büyük internet ticaret şirketi Alibaba ile işbirliği yapan Çin'in önde gelen BT uzmanları ilk kez Kırgızistan’a geldi ve Cusup Balasagun adını taşıyan Kırgız Ulusal Üniversitesi'nde ziyarette bulundu.
Üniversitenin öğretim üyeleri ve öğrenciler ile bir araya gelen Çin’den gelen uzmanlar, dijital dünyadaki yenilikler ve çalışmaları hakkında anlattı.
Çin'den gelen heyet, BT teknolojileri, İnternet finansmanı ve dağıtılmış kayıt teknolojisi (Blockchain) alanında uzman kişiler tarafından temsil edilmektedir.
Öğretim kadrosu ve üniversite öğrencileri ile yapılan görüşmede, faaliyetleri hakkında bilgi veren Orta Yaş Uluslararası Uluslararası Dijital Varlıklar Borsası Başkanı CJSC Yue Hufu, “Borsa ve Kırgız Devlet Üniversitesi, işbirliği anlaşması imzaladık. Borsada bir blok zincir enstitümüz var. Onun sayesinde yeni modern teknolojinin temellerini uygulayabilir ve öğrenebilirsiniz. Ve BT uzmanları iş tecrübelerini paylaşmaya geldi.” diye konuştu.
Kırgızistan'a ziyaretlerinin amacı Kadeks ticaret platformunun geliştirilmesinde teknik yardım sağlamaktır. Bu, güvenliği artırmak, işlem hızını artırmak, yeni işlem araçları eklemek, ticaret hizmetlerinin sunumunu modernleştirmek içerir.
Blockchain sistemindeki Çinli uzman Young Ping Young, “Şimdi ülkelerde dijital ekonomi çok güçlü bir şekilde gelişiyor. Daha modern teknolojik koşullar gerektirir. Buna göre, bilişim teknolojileri alanında uzmanlara olan talep artmaktadır. Dijital hukukun ne anlama geldiğini ve onunla ilgili her şeyi bilmeniz gerekir. Bu alandaki deneyimlerini paylaşmaya hazırız, özellikle öğrenciler için çok önemlidir.” dedi.
Çekilmiş sermaye. Bu hafta, ilk defa, Meclis milletvekili Ruslan Kazakbayev, Kırgız Cumhuriyeti'nin tüm büyük işadamlarının yurtdışındaki sermayelerini geri çekmeye başladıklarını açıkladı.
Son birkaç ayda Kırgızistan’ın yatırım ortamının gerçekten de kötüleştiğini söyleyen Ekonomi Bakanı Sancar Mukanbetov, “Bu Kızıl Ompol, Solton Sarı çalışmaları ve 10 Ağustos'ta meydana gelen olaylardan kaynaklanıyor. Bu, ülkenin yatırım çekiciliği üzerinde ağır bir baskı bırakıyor. Asıl sebep, madencilik faaliyetlerinde bulunan ve çalışmaları yakınlardaki yerleşim yerlerinin sakinlerinden çok memnun olmayan yabancı şirketler etrafında gelişen durumda görülmektedir.” diye konuştu.
Yüzde Vergiler. Kırgız Cumhuriyeti Devlet Vergi Hizmeti, Ağustos ayındaki vergi planını yüzde 100 yerine getirerek 7 milyar 532,9 milyon som vergi ve ödeme topladı.
Ağustos 2018'e kıyasla vergi gelirleri 311,7 milyon som arttı.
Aktarılan bilgiye göre, vergi tahsilâtı için ülke bütçesine tahsilat planının uygulanmasına ilişkin olumlu sonuçlar, vergi otoritelerinin vergi idaresindeki kapsamlı ve analitik çalışmalarının sonucudur.
Geçtiğimiz bir buçuk ay boyunca, elektronik hizmetlerin kapsamını genişletmek, vergi prosedürlerini optimize etmek, elektronik ortamda vergi raporları veren vergi mükelleflerinin sayısını artırmak ve elektronik bir belge biçiminde bir faturayı kullanmak için bir pilot projeyi zamanında bir mali uygulama sistemi ve zamanında uygulamak için yoğun çaba gösterildi.
Vergi idaresi alanındaki sorunlu alanların belirlenmesi ve ek kaynakların belirlenmesi için patent dahil vergi ödemeden çalışan işletmelerin tanımlanması ve analitik çalışmalar yapılmıştır.
Ayrıca, Devlet Vergi Hizmeti'nin aktif çalışması sayesinde ulaştırma, evler ve arsa üzerindeki vergi tahsilinde iyi göstergeler elde edilmiştir. Böylece, Ağustos ayının sonuçlarına göre, nakliye vergisi geçen yılın Ağustos ayına kıyasla 44,1 milyon som, arazi vergisi 19 milyon som, konut binaları ve dairelerdeki vergi geçen yılki rakamları 9,8 milyon som aştı.
Genel olarak, 1 milyar 792,8 milyon soma fazla toplanan 2018 yılının aynı dönemine göre bu yılın 8 ayında, 52 milyar 550 milyon som vergi ve ödeme toplandı.
Iş ve gölge. Kırgızistan’ın Ekonomi Bakanlığı, kamuoyunda yapılan bir görüşme için “2019-2021’deki Ekonominin Gözlenmeyen Sektörünün Seviyesini Azaltma Eylem Planının Onaylanması Hakkında Karar” taslak kararını kamuoyunda tartışmaya sundu.
Belgeye göre, Eylem Planının amaçları 2021 yılına kadar ekonominin gözlemlenmemiş sektörünün seviyesini GSYİH'nın yüzde 22,6'sına düşürmek ve ekonomik kurumları gölgelere girmeye teşvik etmenin nedenlerini ortadan kaldırmak, yolsuzluğu en aza indirmek ve risk almak ve iş yapmak için uygun koşullar yaratmaktır.
Finansal bütünleşme. Geçen hafta, başkent Bişkek’te, Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkelerinden ve yabancı ülkelerden değişim ve saklama faaliyetleri alanında yöneticilerin ve önde gelen uzmanların katılımıyla Avrasya Merkez Menkul Kıymetler Depoları Birliği Konferansı ve BDT Uluslararası Borsaları Birliği toplantısı düzenlendi.
Konferanslara, Ermenistan, Belarus, Rusya, Kazakistan, Tacikistan, Özbekistan, Gürcistan, İran, Güney Kore, Çin, Türkiye ve diğerleri gibi uluslararası emanetçi ve borsa liderleri, kuruluşlar, haber ajansları, düzenleyiciler ve SWIFT temsilcileri katıldı.
KABAR Haber Ajansı
