Kırgızistan’ın haftalık ekonomik haberleri (5-10 Kasım)

Haber analiz 0

AB’nin projeleri. Avrupa Birliği (AB)’nin Kırgızistan İşbirliği Bölüm Geçici Başkanı Nicola Scaramutzzo, AB’nin 2015-2020 yılları arasında Kırgızistan’da 174 milyon avro tutarında projeleri finanse edeceğini bildirdi.

Özellikle, kolluk kuvvetlerinde, eğitim ve gelişim alanlarında projelerin finanse edileceğini ifade eden Scaramutzzo, brifing sırasında yaptığı konuşmada, “Ayrıca, Orta Asya'nın beş ülkesini de kapsayan bölgesel bir doğaya ek fonumuz var. Brüksel'de görüşmeler yapılıyor.” ifadesini kullandı.

Scaramutzzo, bölgesel açıdan, projenin yaklaşık 300 milyon dolar olarak tahmin edildiğini ve sınır sorunları, terörle mücadele ve bölgesel eğitim gibi alanları kapsadığını sözlerine ekledi.

Müdahale, para birimi. Bu hafta, Kırgız Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından önemli bir para birimi müdahalesi yapıldı. 5 Kasım'da regülatör piyasaya 10 milyon 850 bin dolar sattı.

Kırgızistan'da son birkaç gün içinde dolar biraz yükseldi. 6 Kasım'da Kırgızistan Merkez Bankası tarafından kurulan doların resmi döviz kuru 69.83 som (Kırgız para birimi) oldu.

Gelişim sonuçları. Kırızistan Ekonomi Bakanı Oleg Pankratov, Başbakan Muhammedkalıy Abılgaziyev'in başkanlığında yapılan Bakanlar Kurulu toplantısında, ülke ekonomisindeki 9 aylık gelişmeler hakkında bilgi verdi. Pankratov’a göre, bu dönemde ekonominin gelişimi, Kırgızistan Cumhuriyeti'nin ana ticaret ortakları olan ülkelerdeki ekonomik faaliyette önemli bir yavaşlamanın arka planında gerçekleşirken, jeopolitik riskler, finansal piyasalarda istikrarsızlık ve dünyanın en büyük ekonomileri arasındaki ticaret savaşlarının başlangıcını korumuştur.

Dünya ticaretindeki düşüş ve Çin ekonomisindeki zorlu ABD korumacılığındaki yavaşlama, Rusya Federasyonu'nun ana stratejik partnerine karşı yaptırımların güçlendirilmesi ve gelişmekte olan piyasalardaki paraların uzun süre çökmesi, 2018 yılında Rusya'dan sermaye çıkışının artmasına neden oldu.

Junda'nın kaderi. Ortak Kırgız-Çin Junda rafinerisi askıya alındı.

Kırgız Cumhuriyeti Ekonomi Bakanı Oleg Pankratov'a göre, şu anda tesiste mahkeme kararları ve ek vergi ödemeleri ile ilgili kritik bir durum var.

Bütün bu denemeler durumu daha da kötüleştirdiğini ve ülkenin imajını olumsuz yönde etkilediğini ifade eden Ekonomi Bakanı, “Vergi kaybı 200 milyon som’dur.” dedi.

GTS + tercihleri. Avrupa Birliği'nin Kırgızistan Temsilciliği, Kırgız girişimcilerin AB ülkelerine mal ihracatçıları için ne bilmeleri gerektiğini anlattı.

Özellikle, Kırgızistan'dan Avrupa Birliği'ne mal ihraç etmek isteyen herhangi bir şirket, GTS + (Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi) tercihlerinden yararlanabilir. Bu şema altında mal ihraç etmek için aşağıdaki üç koşulu yerine getirmeleri gerekir:

- mallar çoğunlukla Kırgızistan Cumhuriyeti'nde (GTS + yararlanıcı ülke) oluşmalı veya işlenmelidir;

- Kırgızistan'dan AB'ye nakliyat sırasında mallar değiştirilmemeli, taşınmamalı veya operasyonlara tabi tutulmamalıdır;

- Malların Kırgız Cumhuriyeti'nde üretildiğini kanıtlayan belgenin geçerli bir şekilde teyit edilmesi gerekmektedir. Bu onay olarak, Kırgız Cumhuriyeti Devlet Gümrük İdaresi veya Ticaret ve Sanayi Odası'ndan alınabilecek Form A kullanılır. Form A'nın nasıl tamamlanacağını açıklayan Malların Menşe Kurallarına İlişkin Kılavuz, AB ofisinin web sitesinde Rus ve Kırgız dilinde bulunabilir.

AB ile ticaret. Kırgız Cumhuriyeti ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki ticaret 2017 yılında 458 milyon avro olduğu bildirildi. AB’nin Kırgızistan Temsilciliği’nden aktarılan haberde, Kırgızistan ile AB arasındaki ticaretin geçen yılda 458 milyon avroya ulaştığı belirtildi.

2015’te bu sayının 320 milyon dolar olduğu ve ikili ticaretin büyüdüğü aktarıldı.

2017 yılında GTS+ tercihlerinin kullanım oranı % 63 (kabul edilebilir ürün sınırları dahilinde) iken, 2016 yılında % 53 olduğu ifade edildi. Avrupa Birliği, Avrupa'da Kırgız işadamları için hala bir niş bulunduğunu belirtti.

Açıklamada ayrıca, “Bu şaşırtıcı değil, çünkü böyle bir program 3 yıldan az çalışıyor. İşbirliği programına alışmak ve AB'de iş ortakları ve pazarlar bulmak zaman alır.” ifadesi kullanıldı.

Dikiş Haftası. 7-16 Kasım tarihleri arasında, Kırgız Tekstil ve Konfeksiyon Haftası 2018 Bişkek'te düzenlenmekte olup, bir Moda Haftası ve üst düzey bir forum düzenlenmesi planlanmaktadır. Bu, Kırgızistan'da tekstil ve hazırgiyim sektörünün gelişimine adanan ilk büyük ölçekli etkinliktir.

Başkent Bişkek’teki Kocomkul Sarayı’nda Kyrgyz Textile & Clothing Week 2018 kapsamında yerel üreticilerin hazır giyim ürünleri fuarı gerçekleştirildi. Fuarda Kırgız şirketlerinin ürettikleri ürünleri, kıyafetleri, aksesuarları, kumaşları sunuldu.

Ayrıca, Cennet Hotel’de Moda Haftası düzenlenmesi planlanıyor. Moda Haftası çerçevesinde genç tasarımcıların yarışması The Next Fashion ve sanayi şirketlerin yarışması Fashion Brand yapılacaktır.

Ayrıca el sanatları sergisi ve el sanatları tasarımcıları yarışması "Altyn toos" düzenlenecek.

Göçmenlerin transferleri. Kırgızistan Ekonomi Bakanı Oleg Pankratov, göçmen işçi para transferinin yüzde 7,5 artarak 1 milyar 400 milyon dolara ulaştığını bildirdi.

Başbakan Muhammedkalıy Abılgaziyev'in başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu toplantısında, ülke ekonomisindeki 9 aylık gelişmeler ele alındı.

Ekonomi Bakanı Pankratov, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, göçmen işçilerin ülkelerine para transferinin yüzde 7,5 artarak 1 milyar 400 milyon dolara ulaştığını bildirdi.

Pankratov, ülke ekonomisinin bu yılın 9 ayında, temmuz-ağustos aylarındaki hafif bir düşüşün ardından olumlu bir büyüme dinamiği gösterdiğini kaydederek, "Bu yılın 9 aylık dönemde GSYH oranı yüzde 1,2 oldu. Geçen yılın aynı döneminde yüzde 4,3 olarak hesaplanmıştı." ifadelerini kullandı.

Son zamanlarda Rus rublesinin ABD dolarına karşı ciddi değer kaybettiğini belirten Pankratov, Rusya'dan Kırgızistan'a gelen döviz cinsinden para miktarının etkilenmesi olasılığına karşın önlem paketi hazırladıklarını, gerekmesi halinde bu tedbirlerin uygulanacağını aktardı.

Rusya Federasyonu'nda yaklaşık 1 milyon, Kazakistan'da 200 bin ve Türkiye'de 25 bin civarında Kırgızistan uyruklu vatandaşın çalıştığı belirtiliyor.

Hizmetler fiyat olarak yükseldi. Kırgızistan'da, Eylül 2018'deki hizmetlere yönelik tarifeler bir önceki yılın Aralık ayına gore % 5,3 arttı. Bu veriler Kırgız Cumhuriyeti Milli İstatistik Komitesi tarafından “Kırgız Cumhuriyeti'nde Fiyatlar” konulu dergisinde yayınlandı.

Belgeye göre, hava yolcu taşımacılığı hizmetleri (1.6 kat), hücresel haberleşme (% 16,7), kültürel etkinliklerin organizasyonu (% 5,0), poliklinik hizmetleri (% 4. 4'e kadar) ve kuaför hizmetleri (% 3,0 oranında) büyüdü.

AB’nin Kırgızistan için parası. Etkin su yönetimini desteklemek, Avrupa Birliği ve Kırgızistan arasındaki kalkınma işbirliğinin öncelikleri arasındadır.

AB’nin Bişkek Temsilciliği’ne gore, şu andan itibaren, Orta Asya için AB Yatırım Fonu (AB IFCA), Kırgızistan'daki suyla ilgili projeler için 54 milyon avro hibe tahsis etmiştir.

Destek, su temini, arıtma ve kanalizasyon sistemlerinin genel rehabilitasyonu için Oş, Kara Suu, Çolpon Ata, Kızıl-Kiya, Özgön, Mayluu Suu, Toktogul, Balıkçı, Tokmok, Talas ve Celal Abad şehirlerinin belediyelerine ve belediye işletmelerine yöneliktir.

AB ve atık. Avrupa Birliği, Orta Asya'daki radyoaktif atıklarla mücadele etmek için 10 milyon avro ayıracak.

8 Kasım'da, Londra'da Orta Asya'daki uranyum atıklarının rehabilitasyonu konulu uluslararası bağış konferansı düzenlendi. Konferansta, Avrupa Birliği'nin (AB) Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan'da radyoaktif atıklarla mücadele etmek için 10 milyon avro daha aktaracağı açıklandı.

AB, Orta Asya'daki uranyum tesislerini rehabilite edecek bir programın uygulanmasında lider bir rol oynamaktadır. 10 yıldan fazla bir süredir, bu üç ülkede, bir fizibilite çalışmasının hazırlanması ve gelecekteki çalışmaların çevre üzerindeki etkisinin bir değerlendirmesi gibi ön çalışmalar yapılmıştır. AB, bölgedeki hükümetler, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile ortaklaşa yürütülen bu çalışmalara 14 milyon avro ayırdı.

KABAR Haber Ajansı