Çin yatırımlar. Kırgızistan’da 2018 yılında Çin’den yapılan doğrudan yatırımların büyük kısmı imalat işletmelerine yapıldı. Milli İstatistik Komitesi’ne göre, geçen yıl Çin’de Kırgızistan’ın imalat işletmelerine yaptığı yatırım % 56’yı aştı.
Milli İstatistik Komitesi tarafından yapılan ön tahminlere göre, yapılan yatırımların % 96'sı rafine petrol ürünleri üretiminde, % 29'u madencilikte ve % 15'i jeolojik keşifte yer almıştır.
Toplam hacimde, geçen yıl Çin'e doğrudan yabancı yatırım girişi, 2017 yılına göre % 19 oranında azalarak 245 milyon dolardan fazla olarak gerçekleşti.
Çin'den gelen yatırımdaki düşüşe rağmen, hala ülkedeki toplam doğrudan yabancı yatırımdaki ana payı oluşturmaktadır.
Öte yandan, işleme sanayilerinin işletmelerine yatırım girişinde bir artış oldu (% 4 ile). 2018'de Çin'den ülke ekonomisine gelen doğrudan yabancı yatırım hacminin neredeyse tamamı (% 94'ün üzerinde), Çüy ve Celal Abad bölgesindeki işletmelere gönderildi.
Vergi aylık kampanya. Kırgızistan Devlet Vergi Hizmeti, vergi borçlarını toplama ve azaltma, borçları yazma çalışmalarını güçlendirmek amacıyla, bir aylık “Vergi borcunu düşürelim!” kampanyası başlattı.
Ay çerçevesinde, bölge vergi makamları bir dizi etkili önlem kullanarak vergi borçlarını toplama, azaltma çabalarına odaklanacak.
Bişkek konutları. Fiyatlar. Kırgız Cumhuriyeti Devlet Kayıt Servisi’nin ülkenin 2019’daki emlak piyasasındaki verilerine göre, Bişkek'te toplam bin 265 konut ve daire satışı işlemi geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre % 12.94 daha az olan tescil edildi.
Metrekare konutların maliyeti (47 bin 529 som / m2),% 11.81, dolar (681 / m2) ise 2018'e göre% 13.8 azaldı. Mart 2019'da bireysel konut binaları fiyatlarına düştü (-11,64%). 2018 Mart'ında Bişkek'te bir konut binasının ortalama fiyatı 63 bin 220 dolar olduysa, yıl içinde 55 bin 860 dolara düştü.
Sanayi ürünleri - 2018. Kırgızistan’da geçen yıl sanayi işletmeleri tarafından 250.6 milyar som miktarında ürün üretilirken, ürünlerin üretimi 2017 yılına kıyasla yüzde 5.4 artmıştır.
Ayrıca, Kumtor mevduatının (148,4 milyar som) geliştirilmesi için girişimler hariç, fiziksel hacim % 107,3 olarak gerçekleşti.
Kumtor mevduatını geliştiren işletmeler de dahil olmak üzere, sanayi üretiminden GSYH oluşumuna olumlu katkıların 1,0 puan olduğu tahmin edildiği belirtilen açıklamada, sektörün GSYİH üretimi yapısındaki payı % 18,6 olduğu ifade edildi.
2018 yılı için beklenen sanayi üretimi seviyesine ulaşıldığı ve 3,7 puana daha fazla geliştiği kaydedildi.
Çekya ve Kırgızistan. Başkent Bişkek'te düzenlenen Kırgızistan-Çekya İş Forumu'nda iki ülke arasında işbirliği anlaşması imzalandı. Ekonomi Bakanı Oleg Pankratov ile Çekya Sanayi ve Ticaret Bakanı Marta Novakova işbirliği anlaşması imzaladı.
Taraflar, iki uluslararası belgenin sonuçlanmasıyla yasal çerçeveyi genişletme olasılığı, iki ülke arasındaki ticaret, yatırım ve girişimcilik gibi alanlarda etkileşimin yoğunlaşmasına olanak sağlayacağını belirtti.
Çekya'nın Bişkek Büyükelçiliği ve İş Derneği tarafından organize edilen İş Forumu kapsamında Kırgızistan Cumhuriyeti'nin yatırım potansiyeli konusunda sunum yapıldı, forum katılımcılarının raporları dinlendi.
Madencilerin katkısı. 2018 yılında Kırgız Cumhuriyeti madencilik endüstrisindeki üretim hacmi 19.8 milyar soma ulaşırken, maden çıkarma hacmi 2017 yılına göre % 8.1, toplam sanayi üretimindeki payı % 7.9 olarak gerçekleşti.
2017 yılına göre kömür madenciliği 430,9 bin ton (% 23) artmış ve 2,9 milyar som (% 125,2) tutarında 2 306,4 bin ton kömür olmuştur.
2018 yılında ham petrol ve doğal gaz üretimi 4.1 milyar som (2017 yılının aynı dönemine göre % 117.5) iken 200 bin ton petrol ve 27.3 milyon m3 doğal gaz üretildi. Önceki yıla göre artış sırasıyla % 18,1 ve % 5 oranında oldu.
2018'in sonunda, 11.9 milyar som miktarında metal cevher üretildi, sektördeki payı % 4.7 oldu.
2018 yılında madencilik sektöründen devlet bütçesine toplam gelir 1 milyar 865 milyon som, 2017 yılına göre ise 215,6 milyon som artmıştır.
RKKV’ndan yenilik. 2018 yılında madencilik sektöründen devlet bütçesine toplam gelir 1 milyar 865 milyon KGS, 2017 yılına göre ise 215,6 milyon KGS artmıştır.
Bu kredinin yatırım amaçlı faiz oranı yıllık bazda % 4 dolar olduğu bildirildi. Yatırım amaçlı sürecin 10 yıl olduğu aktarılan açıklamada, “Kırgız-Rus İş Ortaklığı” kredisi, ülke bölgelerinde 200 bin ABD dolarından fazla ve Bişkek şehrinde 1 milyon ABD dolarından başlayarak verilebileceği kaydedildi.
Açıklamada ayrıca, söz konusu projenin başlatılmasının en önemlisi, projelerin başarılı bir şekilde uygulandığı ve zamanında krediyi geri ödeyen girişimcilere ödenen faizin yarısına kadar geri verileceği olduğu ifade edildi.
Nisan GSYİH’sı. Ön tahminlere göre Ocak-Mart 2019’da gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) somut rakam 104 milyardan fazla oldu ve 2018 yılının aynı dönemine göre % 5.3 arttı.
Milli İstatistik Komitesi verilerine göre, Kumtor alanının geliştirilmesi için girişimler hariç, Ocak-Mart 2019’da GSYH’nin hacmi yaklaşık 91 milyar som olarak % 1.4 oranında arttı.
Sanayi üretimi hacmi 64 milyardan fazla oldu ve metal cevherleri (2.2 kat), kömür (% 29.5), ham petrol ve doğal gaz % 16.9, baz metaller (% 40.1 oranında), giysiler (% 29.2 oranında) ve diğer metalik olmayan mineral ürünler (% 9.3 oranında) artışa bağlı olarak Ocak-Mart 2018'e göre% 14.2 arttı.
Hacim artışının% 1,8 olduğu tarımda, inşaatta % 3,1 ve ayrıca toptan ve perakende ticarette % 4,2 oranında olumlu eğilimler kaydedilmiştir.
Bu yılın Mart ayında, bir önceki yılın Aralık ayına göre, tüm ülkedeki tüketim malları ve hizmetleri için fiyat ve tarifeler değişmedi. Aynı zamanda, gıda ürünleri ve alkolsüz içecekler fiyatları % 0,4, tütün ürünleri % 11,6 artarken, aynı zamanda gıda dışı ürünler için fiyatlar (% 1,2), hizmetler (% 0,8) azaldı.
Dış ticaret hacmi. Kırgızistan'ın dış ticaret hacmi Ocak-Şubat 2019'da yaklaşık 885 milyon ABD doları olmuş ve 2018'in aynı dönemine göre % 11,1 oranında azalmıştır.
Kırgızistan Milli İstatistik Komitesine göre, ihracat % 0.3 oranında azalarak 236 milyon dolar, ithalat ise % 14.5 oranında azalarak 648.6 milyon dolar oldu.
Ülkenin Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) üyesi ülkelerle Ocak-Şubat 2019’daki karşılıklı ticaret hacmi, 306 milyon dolardan fazla oldu ve Ocak-Şubat 2018’e kıyasla % 10,7 azaldı.
Aynı zamanda, hem ihracat teslimlerinde % 24,8, hem de ithalat gelirlerinde % 4,9 oranında bir düşüş yaşanmıştır.
Ülkenin AEB üye ülkeleriyle karşılıklı ticaretinin en büyük payı Rusya (% 58,1) ve Kazakistan (% 40,4) oldu.
Kömür üretimi. 2018 yılında Kırgızistan, 431 bin ton kömür üretti ve 2017 yılına göre kömür üretim hacmi % 23 arttı.
Sanayi, Enerji ve Mdencilik Devlet Komite Başkan Yardımcısı Cırgalbek Sagınbayev, “Üretimdeki artış, kömür madenciliği için uzmanlaşmış ekipman sayısındaki artışla birlikte, daha fazla sayıda aşırı yük işlemiyle de ilgilidir.” dedi.
Sagınbayev, 2018 yılında kömür ve kahverengi kömürün (linyit) çıkarılması için sınai üretim hacminin 2 bin 893 milyon som (% 125,2) olduğunu açıkladı. Sanayi, Enerji ve Mdencilik Devlet Komite Başkan Yardımcısı, “Aynı zamanda, 2 milyon 306.4 bin ton kömür üretildi veya 2017'nin ilgili döneminin% 123'ü üretildi.” diye konuştu.
Bölgeler, 2017’deki üretim hacimlerine kıyasla 2018’de kömür üretimi için aşağıdaki göstergelerle tanımlanmaktadır:
Narın’da, 201.3 bin ton (% 123.3) artışla 1 milyon 66.6 bin ton, Batken’de 156 bin ton (168,0%) artışla 385. 6 bin ton, Oş’ta 56.5 bin ton (108,7%) artışla 706.8 bin ton ve Celal Abad’da 17 bin ton (113,1 %) artışla 147.4bin ton kömür üretilmiştir.
Altın üretimi. Kırgızistan’da 2018 yılında 20 bin 400 kg altın ğretildi.
Sanayi, Enerji ve Mdencilik Devlet Komite Başkan Yardımcısı Cırgalbek Sagınbayev, son 5 yıl içerisinde Kırgızistan'da saha geliştirme lisanslarının verilmesi 2,5 kat arttığını bildirdi.
Sagınbayev, 2018 sonunda, Kırgız Cumhuriyeti'nde 1.262'si geliştirme için, 1001'i keşif, 268'i arama için 2 bin 531 lisansı mevcut olduğunu aktardı.
2013 sonunda bu rakamın 1042 lisans olduğunu hatırlatan Sagınbayev, “2018 yılının sonunda, altın üretimi rafine etme hariç 50 milyar soms tutarında 20 bin 403 kg oldu. (Kumtor Gold Company, Ocak-Aralık 2018’de, 16.626 kg altın üretti ve 2017’nin hacminin % 95’i oranında % 46.143 milyon som üretti). 2018 yılında cevher konsantresi, cumhuriyetten 9 şirket (Altynken LLC, KAZ MineralsBozymchak LLC, FulGoldMining LLC, Vertex Gold Company LLC, vs.) tarafından ihraç edildi. 2018 yılında, 5,183 kg altın, 13,684 kg gümüş ve 9,851 ton bakır içeren 59,143 ton konsantre, 595 kg altın içeren 79,407 ton cevher ihraç edilmiştir.” diye konuştu.
Madenin faaliyetini uzatmak için, yerel halkın istihdamı, “Makmalzoloto” birleştirmek şubesi bazında ortak girişim oluşturmak için bir yarışma düzenlendiğini dile getiren Sagınbayev, “27 Mart 2019'da, Kırgızistan ve Munson Group LLC, Makmalzoloto şirketine dayanan bir ortak girişim oluşturulması konusunda yatırım anlaşması imzaladı. Kırgızaltın OJSC'nin ortak girişimdeki payı % 30, Munson Group LLC'nin payı % 70 olacak.” dedi.
Ülkenin devlet borcu. 28 Şubat 2019 itibariyle Kırgız Cumhuriyeti devlet borcu 4 milyar 484,15 milyon dolara ulaştı.
Bunlardan 3 milyar 827.53 milyon dolar (266 milyar 642.34 milyon som) devlet dış borcu, 656.62 milyon dolar (45 milyar 742.66 milyon som) devlet iç borcu olduğu kaydedildi.
İş Yapma Derecelendirmesi. Doing Business 2019 derecelendirmesinde, Doing Business 2018 raporuna kıyasla Kırgızistan Cumhuriyeti, 190 ülke arasında 70'inci sırada yer alarak 7 pozisyon aldı.
Dünya Bankası bölümlerinden birinin hazırladığı yıllık derecelendirme, farklı ülkelerde iş yapmak için çevrenin durumunu yansıtıyor ve iş yapmak ve yatırım ortamını iyileştirmek için elverişli koşullar yaratmayı amaçlayan sonuçların iyileştirilmesindeki göstergelerden biri.
Aynı zamanda, 2018 Küresel Rekabet Edebilirlik Raporu sonuçlarına göre, Kırgız Cumhuriyeti'nin bu endeksteki konumu, geçen yıla göre 5 sıra (97. sıra) ve raporlamadaki çalışmaya katılan ülkelerin sayısında artış gösterdi dönem 140 oldu (2017 yılında 137 ülkede).
İhracatçılar veritabanı. Geçen hafta, Kırgız Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası'nda ilk portalın (Dış Ticaret Alanında Hizmet Veren Şirketlerin Veri Tabanı) başlatılması töreni yapıldı.
Yeni proje, Alman Uluslararası İşbirliği Derneği (GIZ) bölgesel programı - “Orta Asya'da Ticaretin Kolaylaştırılması” desteği ile geliştirildi ve ortak bulma ve dış ticaret için ticari hizmetler hakkında gerekli bilgilerin sağlanması için destek sağlamayı amaçlıyor.
Kırgız Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası İş Eğitim Merkezi Başkanı Rustam Baltabayev, bu veri tabanı, ithalat-ihracat ve transit işlemleri yapan yerli ve yabancı şirketlerin tek bir yerde hizmet veren Kırgız şirketlerinin geniş bir listesini bulmalarını sağlayacak ürünlerinin başarılı bir şekilde tanıtılması için nakliye, nakliye, lojistik ve sigortacılık, aracılık ve diğer gerekli hizmetler.
KABAR Haber Ajansı
