Kazakistan Alaş Orda'nın 100. yılını kutluyor

Orta Asya 0

1917 yılında Çarlık Rusyası'nın yıkılmasının ardından kurulan Türk devletlerinden Alaş Orda'nın 100. yılı Kazakistan'da kutlanıyor.

1917 yılında Çarlık Rusya'sının yıkılmasının ardından kurulan Türk devletlerinden Alaş Orda'nın 100. yılı Kazakistan'da kutlanıyor. Alaş Orda Devleti, Seyhun Nehri ve Türkistan Cumhuriyeti'nin kuzeyinde, hemen hemen bugünkü Kazakistan ve Kırgızistan devletleri üzerinde kurulmuştu. 21-26 Temmuz 1917 tarihlerinde Orenburg'da toplanan 2. Büyük Kazak Kongresi'nde ilan edilen devlet, 1920'deki Sovyet işgaline kadar sürmüştü.

Alihan Bükeyhanulı liderliğindeki Alaş Hareketi'nde, 19. yüzyıl Kazak aydınlanmasının öncü isimleri olan Mustafa Şokay, Ahmet Tursunbayulı, Mağcan Cumabayulı ve Mirjakıp Dulatulı gibi kişiler de bulunmaktaydı. Sovyetlerin bölgeye girişinden sonra ise bu isimlerin organizasyonu dağıtıldı. Bazıları daha sonra kurulan Kırgız Sovyet Cumhuriyeti'nde ve daha sonra da Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde çeşitli görevlerde bulundular. 1928-1938 yılları arasında Stalin'in emriyle Alihan Bükeyhanulı, Mirjakıp Dulatulı ve Mağcan Cumabayulı gibi isimler kurşuna dizildi.

Kazakistan Cumhuriyeti 1991'de bağımsızlığını kazandı. Ülke, tarihyazımında Alaş Orda Devleti'ni önemli bir dayanak olarak görüyor. Bağımsızlığın ilk büyük adımı olarak nitelendirilen Alaş Hareketi ve onun Alaş Orda Devleti, bugünlerde Kazakistan sokaklarında panoları süslüyor. Özellikle Rusya'nın, tarihte bir Kazakistan devleti olmadığı şeklindeki emperyalist iddialarına karşı Kazak Devleti tarihi dayanaklarına son derece önem veriyor.

QHA