BİŞKEK, 3 Kasım 2018 /Kabar/. Kırgızistan’ın güney başkenti Oş’taki Kırgız Dram Tiyatrosu’nda dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov’un doğumunun 90. yılına ithaf edilen “Cengiz Aytmatov’un kaderinde Oş” konulu etkinlik düzenlendi.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov’un katılımıyla gerçekleştirilen etkinliğe Meclis Başkanı Dastanbek Cumabekov, Kültür, Enformasyon ve Turizm Bakanı Azamat Camankulov, Oş Belediye Başkanı Taalaybek Sarıbaşov, Meclis milletvekilleri, aktivistler yanı çok sayıda davetli katıldı.
Devlet Başkanı Ceenbekov, söz konusu etkinlikte yaptığı konuşmasında Aytmatov’un aile hayatı Oş şehri ile yakından bağlı olduğuna değinerek, “Çocukluğunu Süleyman Dağı yanında ve Ak Buura nehri kenarında geçirdi. Babasının devlet faaliyeti ise Aravan (Oş bölgesindeki ilçe) ilçesinden başladı. Belki de yaratıcı etkinliği güney bölgesini etkiledi. Aytmatov'un çalışmaları sayesinde tüm dünya halkımız hakkında bilgi aldı, eserleri dünyanın 176 diline çevrildi. Dünyanın 128 ülkesinde 100 milyondan fazla eseri basıldı.” diye konuştu.
Ceenbekov, dünyanın İngiliz şair ve oyun yazarı William Shakespeare ve Rus yazarı Lev Tolstoy'dan sonra Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'u tanıdığını söyledi.
Oş şehrinde ayrıca, heykeller, fotoğraf sergisi, bölgenin tüm bölgelerinden tarım ürünleri fuarı, el sanatları ve Cengiz Aytmatov'un 90. yıldönümüne adanmış birçok şeyin sunulacağı "90 cıldıkka 90 körköm önör" konulu büyük etkinliğin yapılması bekleniyor.
Cengiz Aytmatov
Kırgızistan’ın kuzeyindeki Talas bölgesinin Şeker köyünde 12 Aralık 1928’de dünyaya gelen Aytmatov, Kazakistan Cambul Veterinerlik Teknik Okulunda okudu.
Öğrenimine Bişkek'teki Tarım Enstitüsü ve Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü ile devam eden Aytmatov, yazarlık kariyerine Moskova'da başladı.
Pravda gazetesinde çalışan Aytmatov, 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliğine üye olarak kabul edildi.
Eserleri 150’nin üzerinde dile çevrilen yazar ve devlet adamı Aytmatov, 1963’te Lenin Ödülü’nü aldı, 1970’te kaleme aldığı "Selvi Boylu Al Yazmalım" romanı Türkiye’de beyaz perdeye uyarlandı.
Aytmatov’un eserleri arasında Zorlu Geçit (1956), Yüz Yüze (1957), Cemile (1958), İlk Öğretmenim (1962), Dağlar ve Steplerden Masallar (1963), Elveda Gülsarı (1966), Beyaz Gemi (1970), Selvi Boylum Al Yazmalım (1970), Fuji Dağı'nın Tepesi (1973), Gün Olur Asra Bedel (1980), Darağacı-Dişi Kurdun Rüyaları (1988) ile Rusya ve Kırgızistan’da pek çok ödül alan Dağlar Devrildiğinde-Ebedi Nişanlı bulunuyor.
Sovyetler Birliği’nin dağılması ve Kırgızistan’ın bağımsızlığına kavuşmasından sonra edebi çalışmalarının yanı sıra ülkesini Lüksemburg, Belçika ve Hollanda’da büyükelçi olarak temsil eden Aytmatov, AB, NATO, UNESCO ve Benelüks ülkelerinin Kırgız delegeliğini de üstlendi.
Aytmatov, 2008’de Rus televizyon kanalının belgesel çekimleri için gittiği Tataristan’ın başkenti Kazan’da ani böbrek rahatsızlığı geçirmiş, tedavi için götürüldüğü Almanya’da 10 Haziran’da 79 yaşında hayatını kaybetmişti.
Yazar Aytmatov, Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'teki Ata Beyit Ulusal Anıt Mezarlığı'nda babası Toleykul Aytmatov'un mezarı yanında toprağa verilmişti.
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), 2018'i Kırgız yazar Cengiz Aytmatov'u "Anma Yılı" ilan etmişti.
