BİŞKEK, 27 Mart 2019 /Kabar/. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Kırgızistan ziyaretinde masada, Rusya'nın bu ülkeye ikinci üssü açması ve ekonomik konuların olması bekleniyor.
Putin, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov'in daveti üzerine yarın kalabalık bir heyetle başkent Bişkek'e gelecek. İkili ve heyetlerarası görüşmelerde ağırlıklı olarak Avrasya Ekonomik Birliği çerçevesinde ekonomik meseleler ve güvenlik konularının ön plana çıkacağı belirtiliyor.
Bişkek'e yaklaşık 20 kilometre uzaklıktaki Kant şehrinde kurulan Rus askeri üssünün genişletilmesi ya da ikinci bir Rus üssünün açılması sık sık gündeme gelmişti. Statüsü nedeniyle geçmişte Rus ve Kırgız yönetimlerini zaman zaman karşıya getiren üs konusunun, Putin'in muhatabı ile detaylı bir şekilde ele alacağı ifade ediliyor. Rusya'nın üssün statüsü ve süresini öngören bir anlaşmaya yönelik protokol hazırlığı içinde olduğu kaydediliyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, geçen ay Bişkek'teki resmi temaslarında, Rusya'nın Kırgızistan yönetimi ile ikinci askeri üssün açılması konusunu tartışmaya hazır olduğu mesajı vermişti. Ancak Lavrov, bunun kendi girişimleri olmadığını vurgulamıştı.
Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı Dış Politika Daire Başkanı Daniyar Sıdıkov kısa bir süre önce yaptığı açıklamada, ikinci Rus askeri üssünün açılması konusunun devlet başkanlarının ziyaret gündeminde yer almadığını söylese de meselenin iki lider arasında gündeme gelmesinin güçlü ihtimal olduğu değerlendiriliyor.
Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) kurucu üyesi olarak Kırgızistan'ın Rusya ile özellikle ortak pazar konusunda yaşanan problemleri görüşmeyi planladığı ifade ediliyor. Bişkek yönetiminin özellikle Kırgız ürünlerin çeşitlendirilerek ortak pazara sokulması konusunda ısrarcı olacağı aktarılıyor.
Ayrıca, ekonominin birçok alanına ilişkin iki ülke arasında yatırımların teşvikini öngören yol haritasının da görüşme masasında yer alacak önemli konulardan birisi olacağı dile getiriliyor. Putin'in günübirlik ziyaretinde iki ülke arasında 30'a yakın anlaşma imzalanması beklenirken, iki liderin askeri-teknik iş birliği, enerji ve altyapı inşaatı konularını da detaylıca ele alacağına işaret ediliyor. Rusya'nın Özbekistan-Kırgızistan-Çin demiryolu inşaatına katılma meselesi gündeme gelecek konular arasında gösteriliyor.
"Kırgız-Rus ilişkilerinde güvenlik konusu başta geliyor"
Kırgızistan-Rusya siyaset ilişkilerinde uzman İgor Şestakov, Putin'in 28 Mart'ta yapacağı Kırgızistan ziyareti öncesinde AA muhabirine değerlendirmede bulunarak, ziyaretin hem Rusya hem de Kırgızistan açısından önemli olduğuna dikkati çekti.
Bu yıl içinde Kırgızistan'ın, Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ve Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) gibi uluslararası kuruluşların devlet başkanları zirvelerine ev sahipliği yapacağını hatırlatan Şestakov, Putin'in ziyaretinde de bu zirvelerde ele alınacak konuların değerlendirileceğini söyledi.
Kırgızistan'ın, Putin'in ziyareti öncesinde, Kırgız-Rus İş ile Kırgızistan-Rusya Rektörler Forumları ile Kırgızistan-Rusya Gençlik Konferansı'na da ev sahipliği yaptığını dile getiren Şestakov, Bişkek'te bugün başlayan ve iki gün sürecek iş forumuna Rusya'dan 400 iş insanının katıldığını bildirdi.
İş forumunda karara bağlanacak iş birliği konularının iki devlet başkanının gündemini belirleyerek projelere dönüşeceğini aktaran Şestakov, "Kırgızistan ve Rusya'yı birçok konu yakından bağlıyor. Çünkü Rusya, Kırgızistan'ın istikrarına, güvenliğine ve kalkınmasına büyük önem veriyor." diye konuştu.
Rusya'da yaklaşık bir milyon Kırgızistan vatandaşı çalıştığını ve yaşadığını hatırlatan Şestakov, Kırgız işçilerin ülkesine her yıl en az 2 milyar dolar tutarında para transfer ettiğini dile getirdi. Şestakov, bu paranın Kırgızistan'ın sosyal ve ekonomik istikrarına büyük katkı sağladığını söyledi.
Kırgız-Rus ilişkilerinde güvenlik konusunun çok önemli bir yer edindiğine dikkati çeken Şestakov, "Kırgız-Rus ilişkilerinde yine her zaman güvenlik konusu başta geliyor. Lakin, ikili ilişkilerde güvenlik konuları daima ekonomik ilişkilerden bir adım ötede tutuluyor. Bu nedenle Kırgızistan'da Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü çerçevesinde Rus askeri hava üssü faaliyet göstererek, Kırgızistan'ın ve Orta Asya'nın güvenliğine destek veriyor." ifadelerini kullandı.
