BİŞKEK, 16 Ağustos 2018 /Kabar/. Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in mart ayındaki Tacikistan ziyaretinin ardından, Cumhurbaşkanı Rahman da 17-18 Ağustos'ta Taşkent'te resmi temaslarda bulunacak.
Rahman'ın Özbekistan'daki temasları kapsamında Mirziyoyev ile baş başa görüşmesi ve heyetler arası görüşmelere katılması, Başbakan Abdulla Aripov ve Parlamento Başkanı Nuriddincan İsmailov ile bir araya gelmesi bekleniyor. Ziyaret çerçevesinde Taşkent'te Tacikistan Ürünleri Fuarı ve Özbek-Tacik İş Forumu'nun düzenlenmesi de planlanıyor.
Özbek-Tacik ilişkilerin geliştirilmesi sürecinde yeni bir dönemin başlangıcı olacağı tahmin edilen bu ziyaret sırasında taraflar arasında stratejik ortaklık, güvenlik alanında iş birliği ve sınır anlaşmalarının da aralarında bulunduğu 20'den fazla anlaşmanın imzalanması öngörülüyor. Bu ziyaretle iki ülke arasındaki tartışmalı sınır bölgeleri ve su kaynaklarının ortak kullanımı konuları da dahil taraflar arasındaki tüm sorunların çözümleneceği tahmin ediliyor.
İki komşu ülke arasında 20 yıldır devam eden "soğuk dönem" Mirziyoyev'in cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından komşu ülkelerle ilişkilerin geliştirilmesine yönelik girişimleriyle geride bırakıldı. Mirziyoyev'in mart ayındaki Tacikistan ziyareti sırasında iki ülke arasında dostluk ve iyi komşuluğun pekiştirilmesine ilişkin ortak bildiri, Özbekistan-Tacikistan sınırının bazı bölgelerine ilişkin anlaşma ile vizelerin iptali, sınır kapılarının yeniden açılması, demiryolu ve otobüs seferlerinin başlatılması gibi 27 iş birliği anlaşması imzalandı.
GERGİNLİK VE YAKINLAŞMA DÖNEMİ
İki ülke arasındaki gerilim, Tacikistan'ın inşa etmek istediği 335 metre yüksekliğindeki Rogun Hidroelektrik Santrali projesine bölgede su sorunu yaratacağı endişesiyle Özbekistan'ın karşı çıkmasıyla başlamıştı. 2001'de başlatılan karşılıklı vize uygulaması, gerilimi daha da tırmandırmıştı. Daha sonra demiryolu taşımacılığının durdurulması ve bin 300 kilometrelik ortak sınırın bazı noktalarındaki anlaşmazlıklar, iki ülke arasındaki ilişkilerin uzun yıllar gergin seyretmesine neden oldu.
Özbekistan'da Mirziyoyev'in cumhurbaşkanı seçilmesiyle başlayan değişim süreci, Özbekistan-Tacikistan ilişkilerinin de iyileşmesine yol açtı. Mirziyoyev'in, Tacikistan ile sorunların temelinde yatan hidroelektrik santral inşaatı ve su paylaşımı konusunda karşılıklı kabul edilebilir çözümler aramaya hazır olduklarını açıklamasının ardından Tacikistan, "yüzyılın inşaatı" olarak nitelediği santral inşaatına yeniden başladı.
Normalleşme sürecinde, iki ülke arasında vizeler karşılıklı olarak iptal edildi, uçak ve otobüs seferleri yeniden başlatıldı. Ülkeler arasında çeşitli dönemlerde kapatılan sınır kapıları yeniden açılırken, Özbekistan kendi topraklarından Tacikistan'a yük taşımacılığı için transit tarifelerini düşürdü ve sökülen demiryolu onarılarak taraflar arasındaki demiryolu taşımacılığına imkan sağladı.
Özbekistan'a son olarak Aralık 2001'de resmi ziyarette bulunan Rahman, merhum Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'un vefatı dolayısıyla Eylül 2016'da Semerkant'a gelmişti.
