BİŞKEK, 7 Mayıs 2020 /Kabar/. Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi (Türk Konseyi) Ekonomi Bakanları ile Gümrük İdareleri Başkanları, mevcut ekonomik ve ticari ilişkilerin korunmasına, koronavirüsün üye ülkelerin ekonomileri üzerindeki olumsuz etkilerini hafifletmeye ve salgın ve sonrasındaki ticari ilişkileri güçlendirmeye yönelik tedbirleri görüşmek üzere bir video-konferans toplantısı gerçekleştirdi.
Türk Konseyi web sitesinden derlenen bilgiye göre, Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayil Jabbarov moderarasyonunda gerçekleştirilen ve Türk Konseyi Genel Sekreteri Bagdad Amreyev, Özbekistan Başbakan Yardımcısı ve Yatırımlar ve Dış Ticaret Bakanı Sardor Umurzakov, Kazakistan Ekonomi Bakanı Ruslan Dalenov ve Kazakistan Ticaret Bakan Yardımcısı Kairat Torebayev, Kırgızistan Ekonomi Bakanı Sancar Mukanbetov, Türkiye Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ve gözlemci ülke Macaristan'ın Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijarto’nun yanı sıra üye ülkelerin gümrük idareleri başkanlarının da katıldığı toplantıda önemli kararlar alındı.
Bakanlar, koronavirüsün neden olduğu ekonomik sıkıntılar ile iç ve dış ticarette yaşanan zorlukların giderilmesi için ulusal düzeyde atılan adımlar ve alınan tedbirler hakkında karşılıklı bilgi paylaşımında bulundular. Bakanlar, üye ve gözlemci ülkelerin ekonomi, ticaret ve gümrüklerden sorumlu bakanlık ve kurumlarının katılımıyla, Sekretarya koordinasyonunda ortak bir Eylem Planı oluşturulması hususunda mutabık kaldılar.
Gıda güvenliğini sağlayacak önlemlerin geliştirilmesi, üye ve gözlemci devletler arasında zaruri mallara ilişkin ortak bir listenin oluşturulması, ilaç ve tıbbi malzeme ile birlikte insani yardım da dahil olmak üzere söz konusu malların elektronik ön bildirim sistemin kurulması marifetiyle gümrükten geçiş prosedürlerinin hızlandırılması ve ithalat vergilerini düşürme mekanizmalarının geliştirilmesi konuları toplantıda Bakanlar tarafından ele alındı. Bu çerçevede ayrıca, üye ve gözlemci ülkeler arasında “yeşil koridor” tesis edilmesi ve zaruri ürünlerin teslimatını kolaylaştırmak için sınır geçiş noktalarında “yeşil şerit” uygulaması başlatılması konularında görüş alışverişinde bulunuldu.
28 Nisan’da düzenlenen Türk Konseyi Sağlık Bakanları toplantısında Tedarik Zinciri Grubu’nun kurulmasına ilişkin alınan karara destek veren Ekonomi Bakanları, söz konusu girişimin üye ülkelerin ihtiyaç duyacağı ilaç, tıbbi vb. malzemelerin ortak üretimine destek sağlayacağını vurguladılar.
Gıda güvenliğinin de önemli gündem maddeleri arasında yer aldığı toplantıda taraflar Türk Konseyi çatısı altında gıda güvenliğine katkıda bulunacak çok taraflı işbirliği mekanizmaları kurulmasını karara bağladılar.
Taraflar ayrıca Sekretarya tarafından önerilen sanayi bölgeleri, teknoparklar ve ticaret evlerinin kurulması gibi yeni işbirliği projelerine tam destek verdiler.
Bakanlar, Türk Yatırım Fonu'nun devam eden kuruluş sürecinin hızlandırılmasını ve bu amaçla Bakan Yardımcıları düzeyinde bir koordinasyon komitesi kurulmasını kararlaştırdılar.
Toplantıda ayrıca, üye ülkeler arasındaki ticarette ulusal para birimlerinin kullanımının teşvik edilmesi, ticaretin kolaylaştırılmasına yönelik ortak bir strateji belirlenmesi, bu çerçevede gümrük prosedürlerinin basitleştirilmesi, özellikle Orta Koridor’da çok modlu taşımacılığın geliştirilmesi ve Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun etkin kullanılması gibi unsurlara özel bir vurgu yapıldı.
Bakanlar ayrıca, pandemi sonrası dönemde, özellikle dijital ekonomi ve e-ticaret konusunda üye ve gözlemci devletler arasındaki işbirliğini daha da kolaylaştırma imkanlarını ele alarak, bu konuda ortak programlar geliştirmeyi kabul ettiler.
Taraflar ayrıca, Macaristan tarafından teklif edilen Türk Konseyi üye ülkelerinin şirketleriyle kurulacak ortaklıklar marifetiyle, Avrupa’da yatırım fırsatlarını değerlendirmeye yönelik ortak bir eylem planı oluşturulması hususunda mutabakata vardılar.
Katılımcı Bakanlar, alınan kararlar doğrultusunda hayata geçirilecek program ve projelerde Ortak Türk Ticaret ve Sanayi Odasının donanım ve tecrübesinden de azami şekilde faydalanılması gerektiğini vurguladılar.
Toplantıda Bakanlar, Türk Konseyi ülkeleri arasında ekonomik ve ticari ilişkilerin korunması ve güçlendirilmesi, pandemi koşullarında ticaretin artırılması ve salgının sosyoekonomik etkilerinin azaltılmasına yönelik olarak toplantıda alınan kararların, Sekretarya tarafından çalışmaları sürdürülen “Türk Vizyonu 2025” belgesine yansıtılması gerektiğini ifade ettiler.
