BİŞKEK, 23 Temmuz 2019 /Kabar/. Özbekistan Başbakan Yardımcısı Elyor Ganiyev, Özbekistan'da bu yılın ilk yarısında 225 Türk sermayeli şirketin kurulduğunu belirterek, "Türk iş adamları Özbekistan'da daha aktif olmalı, iş ortamındaki imkanlardan faydalanmalı. Özbekistan'da yatırım projelerinin gerçekleştirilmesi konusunda Türk iş adamlarını destekleyeceğiz." dedi.
Türkiye-Özbekistan İş Forumu, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ev sahipliğinde Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Özbekistan Başbakan Yardımcısı Elyor Ganiyev, DEİK Başkanı Nail Olpak, Özbekistan-Türkiye İş Konseyi ve Özbekistan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Adham İkramov ile Türkiye-Özbekistan İş Konseyi Başkanı İzzet Ekmekçibaşı'nın katılımıyla Sheraton Otel'de gerçekleştirildi.
Ganiyev, burada yaptığı konuşmada, Özbekistan-Türkiye Karma Ekonomik Komisyonunun (KEK) 5. Toplantısı'nın iki ülke ilişkilerine önemli katkı sağlayacağını vurguladı.
Son yıllarda ilerleme kaydeden Türkiye-Özbekistan ilişkilerinin daha da geliştirilmesi noktasında ortak çalışmaların yürütüldüğüne dikkati çeken Ganiyev, iki ülke cumhurbaşkanlarınca gerçekleştirilen ziyaretlerin ilişkilere ivme kazandırdığını aktardı.
Ganiyev, ikili ticaret hacminin kısa sürede hızla geliştiğine işaret ederek, "Karşılıklı saygı ve güvene dayalı ilişkilerimizin halklarımızın menfaati yolunda güçlenerek devam edeceğine inanıyorum. 2018'de ticaret hacmimiz yüzde 40 artışla 2,2 milyar dolara ulaşmıştır. Bu tatmin edici değil, potansiyelimiz çok daha yüksek. Bu rakamı 5 milyar dolara ulaştırmak konusunda acil tedbirler alınması gerektiğine inanıyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Bu yılın ilk yarısında 225 Türk sermayeli şirketin Özbekistan'da kurulduğu bilgisini veren Ganiyev, "Türk iş adamları Özbekistan'da daha aktif olmalı, iş ortamındaki imkanlardan faydalanmalı. Özbekistan'da yatırım projelerinin gerçekleştirilmesi konusunda Türk iş adamlarını destekleyeceğiz." ifadelerini kullandı.
"Türk-Özbek iş birliğinin marka olmasını istiyoruz"
Türkiye-Özbekistan İş Konseyi Başkanı Ekmekçibaşı da iki ülke arasında sanayi başta olmak üzere inşaat, tekstil gibi çeşitli alanlarda iş birliği yapıldığına dikkati çekerek, "Farklı sektörlerdeki gücümüzü keşfederek, özellikle Avrasya coğrafyasına Türk-Özbek kardeşliğini taşımak istiyoruz. Bu coğrafyada Türk-Özbek iş birliğinin marka olmasını istiyoruz." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesine roket atılmasına ilişkin, "Türkiye, sınırlarının ve vatandaşlarının güvenliğini korumakta daima kararlı olmayı sürdürecektir." dedi.
Oktay, bir otelde Özbekistan Başbakan Yardımcısı Elyor Ganiyev'in katılımıyla düzenlenen Türkiye-Özbekistan İş Forumu'nda yaptığı konuşmada, Türkiye-Özbekistan Karma Ekonomik Komisyonu Toplantısı vesilesiyle gerçekleştirilen İş Forumu'nda olmaktan mutluluk duyduğunu belirtti.
Şanlıurfa'nın Ceylanpınar ilçesine dün akşam saatlerinde sınır ötesinden roket atılması sonucu yaralanan vatandaşlara geçmiş olsun dileklerini ileten Oktay, "Silahlı Kuvvetlerimiz saldırıya anında karşılık verdi. Kararlılıkla bundan sonra da çok daha şiddetli yanıt verecektir. Türkiye, sınırlarının ve vatandaşlarının güvenliğini korumakta daima kararlı olmayı sürdürecektir." ifadelerini kullandı.
Oktay, Özbekistan iş dünyası ile Türk iş hayatının mensuplarını bir araya getiren bu toplantının iki ülke ilişkilerinde yeni bir dönemin miladı olacağına inandığını söyledi.
Türk ve Özbek halkları arasındaki köklü kardeşlik bağlarının güçlenmesine daima katkı sağlayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın selamını katılımcılara ileten Oktay, "Türkiye ve Özbekistan, ortak medeniyeti, tarihi, dili ve kültürü paylaşan iki kardeş ülkedir. 'Nereden gelindiği bilinmiyorsa, nereye gidildiği de bilinmez' sözündeki hikmeti kendimize rehber edinerek soydaş ve akraba topluluklarımızla daima omuz omuza yürüyoruz." diye konuştu.
Oktay, ikili ticari ve ekonomik ilişkilerin geçmişte kurulan gönül köprüleri üzerinde yükseldiğini ifade etti.
Son yıllarda daha da olumlu seyir izleyen Türkiye-Özbekistan ilişkilerini memnuniyetle gözlemlediklerini vurgulayan Oktay, "Cumhurbaşkanımız, 18 Kasım 2016'daki Semerkant ziyaretinde, Özbekistan Cumhurbaşkanı Sayın Şevket Mirziyoyev ile samimi bir görüşme gerçekleştirmişti. Bu görüşme ikili ilişkilerimizde önemli bir kilometre taşı olmuştur. 2017 yılında da Mirziyoyev, ülkemizi ziyaret etmiş, ardından Cumhurbaşkanımızın yine 2018 yılında üst düzey bir resmi heyet ve iş adamlarıyla gerçekleştirdiği ziyaret, yeni iş birliklerine vesile olmuştur. O günden bugüne, ülkelerimiz arasında birçok üst düzey temas gerçekleştirilmiştir. Son yıllarda, dost ve kardeş ülke Özbekistan ile ilişkilerimizin çok olumlu bir seyir izlediğini ve her alanda somut gelişmeler kaydettiğini görmekten memnuniyet duyuyoruz. İlişkilerimizi 2017 yılında stratejik ortaklık seviyesine yükselttikten sonra, geçtiğimiz yıl Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'ni de ihdas ettik. Bu kapsamda, Konseyin ilk toplantısını, Cumhurbaşkanı Sayın Mirziyoyev’in ülkemizi ziyareti kapsamında bu yıl içinde yapmayı planlıyoruz." dedi.
Oktay, Özbekistan ile ilişkileri tarım, savunma sanayi, enerji kaynakları, eğitim ve kültür-turizm başta olmak üzere her alanda geliştirmek için ortak iradeye sahip olduklarını dile getirdi.
Türkiye'nin 17 yılda Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde uyguladığı kapsamlı ve hedef odaklı politikalar sonucunda sağlam bir ekonomik yapıya kavuştuğuna dikkati çeken Oktay, Türkiye'nin dünyanın 17'nci, Avrupa'nın ise 6'ncı büyük ekonomisi konumunda olduğunu vurguladı.
"Yatırımcıların ülkemize duyduğu güven artmaya devam ediyor"
2002-2018 döneminde ihracatın 4,5 kat artarak 2018 yılında 168 milyar dolar seviyesine ulaştığını anımsatan Oktay, şunları söyledi:
"Aynı dönemde toplam dış ticaret hacmimiz ise yaklaşık 5 kat artarak 391 milyar dolar seviyesine yükselmiştir. Türkiye ekonomisi, ABD ile Çin arasında yaşanan belirsizlikler, Brexit belirsizliği, İran’a uygulanan finansal ve ticari yaptırımlar ile küresel ekonomideki istikrarsız toparlanmanın gölgesinde, emin adımlarla ihracatını artırmaya ve dış ticaretini güçlendirmeye devam etmektedir. 2019’un ilk 5 ayında Türkiye'nin ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5 artarak 76,6 milyar dolara ulaşmıştır. Tüm bunların sonucu olarak uluslararası yatırımcıların ülkemize duyduğu güven güçlenerek artmaya devam etmektedir. Sağlıklı ticari ilişkilerin krizleri önleyici etkisi olduğuna inanıyor, uluslararası barışa ve refaha hizmet edecek güçlü ikili ilişkileri kurmaya özen gösteriyoruz."
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, 2018 yılında Özbekistan ile ikili ticarette çok ciddi büyüme kaydedildiğini aktardı.
Bugün Türkiye'nin Özbekistan'ın en fazla ihracat yaptığı ülkeler arasında dördüncü, ithalatında ise beşinci sırada olduğuna dikkati çeken Oktay, "Ülkemizin, Özbekistan’ın dış ticaretinde önemli bir aktör olmasından memnuniyet duyuyoruz. Ancak Sayın Cumhurbaşkanlarımızın belirlediği 5 milyar dolarlık dış ticaret hacmi hedefine ulaşmak için çalışmalarımızı hızlandırmalıyız. Bu çerçevede, ilgili bakanlıklarımızın büyük gayretle sürdürdükleri Tercihli Ticaret Anlaşması’na ilişkin çalışmaların kapsamının genişletilerek hızla sonuçlandırılması öncelikli hedefimizdir. Başlangıç aşamasında mütevazı hedeflerle yola çıkılan bu anlaşmanın en önemli getirisi, ticari ilişkilerimiz için yeni bir yasal altyapı zemini hazırlaması ve iş insanlarımıza yepyeni bir perspektif sunacak olmasıdır. Tercihli Ticaret Anlaşması'nın gelecekte, çok daha kapsamlı işbirliklerine vesile olacağına inanıyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Oktay, ulaştırma alanında yakın zamanda karşılıklı olarak sürücü vizeleri ve geçiş belgeleri konusunda atılan adımlarla ikili ticaretin desteklenmeye devam edileceğini dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 30 Nisan 2018'de Özbekistan'a gerçekleştirdikleri ziyaret sırasında mutabakata varılan Türk Eximbank'ın Özbekistan'a tahsis ettiği kredilerin kullanılmaya başlandığını takip ettiklerini ve bundan büyük memnuniyet duyduklarını ifade eden Oktay, ortak ticaret ve yatırım projelerine tahsis edilen ve büyüklüğü 350 milyon dolara ulaşan bu fonun, iş dünyasının temsilcileri tarafından en verimli şekilde değerlendirileceğine inandığını vurguladı.
"Gelinen noktayı asla yeterli görmüyoruz"
"İkili ticaret hacmi kadar önem verdiğimiz bir diğer konu da karşılıklı yatırımların artırılmasıdır. Biz Orta Asya'daki ticari faaliyetlerimize, sadece kar amacıyla bakmıyoruz." diyen Oktay, "Gönül coğrafyamızın güzide parçası Orta Asya'da, bize göre bölge ekonomisine sağlayacağımız katkı, kardeşlerimize sağlayacağımız katkı demektir ve hep beraber kalkınmamız anlamına gelir. Özbekistan, ülkemizin bölgede en fazla yatırım yaptığı ülkelerden bir tanesidir. Özbekistan’daki yatırım rakamı, üçüncü ülkeler üzerinden yapılan yatırımlar da dahil edildiğinde 1 milyar dolara ulaşmaktadır. Ancak gelinen noktayı asla yeterli görmüyor, karşılıklı fayda ve güven temelinde yatırımların artması gerektiğini düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, müteahhitlik ilişkileri seviyesinin olması gerekenin çok altında olduğunu, Özbekistan'da bugüne kadar üstlenilen toplam 3 milyar dolarlık proje bedelinin en kısa zamanda artacağından ve müteahhitlerin Özbekistan ekonomisine önemli katkılar sağlayacağından emin olduğunu belirtti.
"Özbekistan ile yakın iş birliğini sürdüreceğiz"
Özbekistan’ın istihdamına ve ihracatına önemli katkılar sağlayan yatırımcılara yenilerinin eklenmesi ve özellikle turizm, inşaat, tarım, tekstil, dericilik, imalat sektörlerindeki yeni fırsatların değerlendirilmesini hedeflediklerini söyleyen Oktay, "İş insanlarımızın önünü açacak ve yatırımcılara iş yapma kolaylığı sağlayacak ne gerekiyorsa üzerimize düşeni yapmaya hazır olduğumuzu bir kez daha ifade etmek isterim. Bunun yanı sıra kültürel, sanatsal ve insani yardım ilişkilerinin geliştirilmesi, dostluk bağlarımızın gelecek kuşaklara aktarılması açısından önem arz etmektedir. Bir taraftan Maarif Vakfımız aracılığıyla yapılacak eğitim alanındaki temaslarımızı sürdürürken diğer taraftan Taşkent'te Yunus Emre Enstitümüzün kurulmasına ilişkin çalışmalarımıza yoğun şekilde devam ediyoruz. Önümüzdeki dönemde, Özbekistan’ın tüm bölgelerindeki kardeşlerimizle yakın iş birliğimizi sürdüreceğiz. Amacımız yavaş seyreden küresel ekonomik büyüme karşısında iş insanlarımıza yeni ve güçlü alternatifler bulmak, zayıf ve kırılgan büyüme eğilimlerini herkesin kazanacağı projeler ile aşmaktır. Bizler ekonomik ve ticari ilişkilerimizi kardeşlik temelinde geliştirerek, bölgede esen rüzgarı arkamıza alarak iş birliği imkanlarını birlikte oluşturmalıyız. Türk iş insanlarımızı buradan bir kez daha Özbekistan’daki yatırım fırsatlarını değerlendirmeye ve Özbek firmalarla yeni ortaklıklar kurmaya davet ediyorum.
Aynı şekilde Özbek firmalara da sesleniyorum. Ülkemizdeki ticaret ve ortak yatırım fırsatlarını değerlendirin; hep birlikte kazanalım." dedi.
Kaynak: AA
